خانمهایی هستند که با بیماریهایی مثل سرطان دهانه رحم، خونریزی به دفعات زیاد و به صورت غیر طبیعی، فیبروئید رحمی و … دست و پنجه نرم میکنند. این مشکلات ناشی از موارد مختلفی از جمله تغذیه ناسالم و بارداریهای متعدد است. گاهی برای درمان این بیماریها دارو و سایر روشها موثر نیستند و تنها راه پیشرو عمل درآوردن رحم است که به آن عمل هیسترکتومی می گویند. اما این جراحی نیز مانند جراحی های دیگر ممکن است با عوارضی همراه باشد. در این مقاله با عوارض عمل هیسترکتومی و خطرات آن آشنا خواهید شد. برای دسترسی به پاسخ سوالات خود میتوانید از فهرست زیر استفاده کنید.
چرا عمل هیسترکتومی انجام می شود؟
رحم یکی از اعضای مهم بدن خانمها است که به هنگام بارداری، جنین در آن رشد میکند. در عمل هیسترکتومی معمولا کل رحم بیمار خارج میشود. بسته به بیماری یا مشکلی که فرد دارد ممکن است تخمدانها و لولههای فالوپ نیز برداشته شوند. همچنین پزشک با جراحی لاپاراسکوپی رحم و تخمدان اقدام به برداشتن رحم و تخمدانهای زنان می کند. برای همین بعد از عمل درآوردن رحم، بیمار دیگر توانایی باردار شدن را ندارد و دورههای قاعدگی او قطع میشوند. علت عمل هیسترکتومی می تواند بیماری های زیر باشد:
افتادگی رحم
در این عارضه، رحم از مکان اصلی خود پایین آمده و در بسیاری از مواقع موجب افتادگی مثانه نیز می شود. برخی بر این باورند که این بیماری از مشکلات زایمان طبیعی است. علاوه بر زایمان طبیعی، افتادگی رحم ممکن است به خاطر چاقی بیش از حد یا یائسگی نیز به وجود آید. این عارضه باعث احساس درد و فشار در قسمت لگن و شکم شده و گاهی برای فرد مشکلات ادراری نیز به وجود میآورد. اگر افتادگی رحم شدید نباشد پزشک سعی میکند با استفاده از ورزش و یا قرار دادن وسیلهای در داخل واژن رحم را به جای اصلی خود بازگرداند. اگر این روشها موثر نباشند و وضعیت بیمار وخیم باشد؛ پزشک عمل هیسترکتومی را تجویز خواهد کرد.
بیشتر بخوانید: افتادگی لگن (پرولاپس اندام های لگن): انواع، علائم و راههای درمان
فیبروم رحمی
فیبروم نوعی تومور خوش خیم است که شاید خانمهای زیادی به آن دچارشوند. در نیمی از موارد این توده مشکلی برای بیمار به وجود نمیآورد بهگونهای که فرد ممکن است از آن خبر نداشته باشد. اما نیمی از افرادی که به فیبروم رحمی دچار میشوند ممکن است علائم و مشکلاتی مثل درد در ناحیهی لگن، مشکلات ادراری، سقط شدن جنین، عدم باروری، زیاد شدن میزان خونریزی در عادتهای ماهانه و … داشته باشند که در این صورت پزشک دستور سونوگرافی میدهد تا از اندازه تومور مطلع شود.
اگر تعداد فیبرومها زیاد بوده و یا اندازه آنها به قدری بزرگ باشد که با سایر روشها مانند مصرف دارو نتوان آنها را درمان کرد، پزشک جراحی یا عمل هیسترکتومی را پیشنهاد خواهد داد. اندازهی این تومورها پس از دوران یائسگی کوچک شده و نیازی به جراحی نخواهد بود، پس اگر از عوارض عمل هیسترکتومی ترس دارید میتوانید تا آن زمان صبر و شکیبایی به خرج دهید.
بیشتر بخوانید: بهترین دکتر زنان برای درمان فیبروم رحم
بیشتر بخوانید: چه غذاهایی برای فیبروم مفید است؟
بیماری آندومتریوز
در این بیماری دیوارهی رحم ضخیم شده و در جایی خارج از این فضا شروع به رشد کردن، میکند. از این رو بدیهی است که فرد دچار درد و فشار شدیدی خواهد شد. در بسیاری از موارد بیماران، میان دورههای قاعدگیشان نیز دچار خونریزی شده و انرژی زیادی را از دست میدهند. پاسخ به این سوال که آیا سرطان آندومتر قابل درمان است این است که اگر آندومتریوز به موقع درمان نشود ممکن است بیمار به کمخونی و مشکلات مربوط به آن نیز گرفتار شود. لازمه درمان بیماری آندومتریوز هم، تشخیص به موقع این بیماری است که شما می توانید در مقاله چگونه آندومتریوز تشخیص داده می شود با روشهای تشخیص این بیماری آشنا شوید. از این رو پزشک میتواند بدون برداشتن رحم و با استفاده از جراحی تودهها و بافتهای اضافی را بردارد. در مراحل بعدی اگر این بیماری با استفاده از جراحی درمان نشود و پس از مدتی دوباره ایجاد گردد تنها راه برداشتن رحم است.
بیشتر بخوانید: دکتر خوب برای درمان آندومتریوز
اگر شما هم قصد انجام هیسترکتومی را دارید می توانید به خانم دکتر منیژه جوانمرد خوشدل مراجعه کنید. خانم دکتر جوانمرد با سالها تجربه در زمینه انواع عملهای هیسترکتومی بعنوان یکی از بهترین متخصصان زنان در تهران در زمینه جراحی های درمانی هستند. جهت کسب اطلاعات و رزرو نوبت با شماره 77714405-021 تماس بگیرید.
عوارض بعد از عمل هیسترکتومی چیست؟
تا به این جا با بیماریهایی که در صورت بروز آنها فرد مجبور به انجام عمل درآوردن رحم می شود آشنا شدید. اما این عمل جراحی آنطور که به نظر میرسد آسان نیست و انجام آن عوارض و مشکلاتی را در پی خواهد داشت. از جمله عوارض بعد از عمل هیسترکتومی می توان به موارد زیر اشار کرد:
قطع عادت ماهانه
با آنکه دورهی پریودی برای اکثر خانمها دردناک است اما دارای فواید بسیاری از جمله در تعادل نگه داشتن هورمونهای جنسی، وزن مناسب، بهبود عملکرد تیروئید و … است. عادت ماهانه نشانه دهندهی توانایی شما برای باروری و داشتن فرزند است. یکی از عوارض عمل هیسترکتومی قطع قاعدگی است که در نتیجهی آن مشکلات مختلفی ممکن است برای بیمار به وجود بیاید.
چسبندگی بعد از عمل هیسترکتومی
بعد از جراحی هیسترکتومی اندام های داخلی بیمار به دلیل دستکاری اندام لگنی و شکمی، دچار چسبندگی شود و مشکلات دیگری برای او ایجاد کند. از جمله علل ایجاد چسبندگی، زخم یا برش روی اندام های لگنی و خشک شدن احشای لگنی در اثر جراحی است. عوارض چسبندگی بعد از عمل هیسترکتومی عبارتند از:
- دردهای مزمن لگنی
- انسداد روده کوچک
- تکرر ادرار
- دردهای نوروپاتیکی یا عصبی
یائسگی
یکی دیگر از عوارض عمل هیسترکتومی یائسگی زودرس است. سن یائسگی در خانمها متفاوت است اما معمولا این اتفاق بعد از ۵۰ سالگی رخ می دهد. پس از یائسه شدن، خانمها دیگر پریود نمی شوند و توانایی خود را برای بارداری از دست میدهند. اگر فردی قبل از این دوران بنا به دلایل گفته شده مجبور به برداشتن رحم شود علائم یائسگی زودتر از ۵۰ سالگی در او بروز میکند.
البته اگر تخمدانها در طی این عمل برداشته نشوند فرد بلافاصله با این علائم روبهرو نخواهد شد. تخمدانها نقش اساسی در حفظ هورمونهای بدن دارند از این رو اگر در طی عمل درآوردن رحم، تخمدان خارج شود سطح هورمونها به سرعت افت کرده و عوارض آن شدیدتر از یائسگی طبیعی خواهد بود. از جمله دیگر مشکلاتی که پس از خارج کردن رحم و تخمدانها به صورت همزمان ممکن است رخ دهد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- پوکی استخوان
- مشکلات ادراری
- ایجاد بیماریهای قلبی
برای همین بهتر است قبل از انجام هر کاری با یک پزشک باتجربه در این زمینه مشورت کنید تا بر اساس شرایط شما بهترین و امنترین شیوه درمان را پیشنهاد دهد.
عدم تمایل به رابطه جنسی
عمل درآوردن رحم گاهی ممکن است روی تمایل جنسی خانمها تاثیر بگذارد. همانطور که گفته شد تخمدانها تاثیر زیادی در حفظ تعادل هورمونهای جنسی دارند. بعد از جراحی هیسترکتومی، ممکن است بیمار به خشکی واژن مبتلا شده و هنگام برقراری رابطه جنسی، دخول دردناک داشته باشد. با این حال این موضوع برای همه صدق نمیکند و بسیاری از افراد پس از انجام این عمل تغییری در میل جنسیشان ایجاد نشده و حتی در برخی موارد موجب افزایش لذت جنسی در خانمها نیز شده است. توجه داشته باشید که برداشتن رحم ترس ناشی از حاملگی هنگام نزدیکی را از بین میبرد.
افسردگی
افسردگی یکی از عوارض عمل هیسترکتومی است که بر کیفیت زندگی افراد تاثیر مستقیم دارد. برخی از بیماران پس از انجام این جراحی به دلایل مختلفی مانند افت ناگهانی سطح هورمونهای بدن، یائسگی زودتر از موعد، عدم توانایی برای بارداری، احساس پیری، تغییرات ظاهری و … احساس افسردگی دارند. اگر چنین وضعیتی پیش آید باید در صورت تداوم آن فرد باید به پزشک مربوطه مراجعه کرده و تحت درمان قرار گیرد. در صورت عدم توجه به این حالتها، افسردگی روحی شدیدتر و عوارض آن بیشتر خواهد شد.
یبوست
بعد از جراحی هیسترکتومی مثل بسیاری از عملهای جراحی دیگر، ممکن است برای افراد یبوست به وجود بیاید. یبوست به دلایل مختلفی از جمله عدم تحرک کافی، نوع رژیم غذایی پس از جراحی، عدم مصرف مایعات به اندازهی لازم و … رخ میدهد و با استفاده از راهکارهای ساده و بدون استفاده از دارو رفع خواهد شد. برای آنکه این مشکل برایتان به وجود نیاید بهتر است پس از جراحی و هنگامی که اجازه داشتید چیزی بخورید ابتدا سراغ نوشیدن مایعات سالم بروید. پس از آن میتوانید مواد غذایی نرم مانند کمپوت را شروع کنید. با توجه به وضعیت خود و مشورت با پزشک احتمالا پس از چند روز اجازه خواهید داشت سایر غذاهای فیبردار را نیز مصرف کنید. توجه داشته باشید حتی پس از آنکه از بیمارستان مرخص شدید حتما نوشیدن آب را در برنامه غذایی خود تا مدتی حفظ کنید. رعایت نکات تغذیه ای بعد از عمل برداشتن رحم در بهبود حال شما بسیار موثر است.
عفونت جای بخیه
طی جراحی درآوردن رحم قسمتی از شکم برش داده میشود و پس از جراحی آن ناحیه را بخیه میزنند. توجه داشته باشید که از زخمهای خود به خوبی مراقبت کرده و پاسمان آنها را به موقع عوض کنید تا بخیهها عفونت نکنند. همچنین برخی از افراد با دستکاری محل بخیه، عدم مصرف داروها و آنتی بیوکهای تجویز شده توسط پزشک، عدم رعایت بهداشت فردی و … باعث بروز مشکلاتی مثل عفونت و تب میشوند. اگر پس از عمل و ترخیص از بیمارستان نشانههایی مانند ترشح در ناحیهی بخیهها، التهاب، قرمزی غیر طبیعی و تب داشتید سریعا با پزشک تماس بگیرید و یا به او مراجعه کنید تا دچار مشکلات جدیتری نشوید.
در صورت مشاهده هر یک از عوارض عمل هیسترکتومی می توانید به خانم دکتر منیژه جوانمرد خوشدل مراجعه کنید. خانم دکتر جوانمرد یکی از بهترین متخصصان زنان، زایمان و نازایی در شرق تهران هستند که تجربه بالایی در انجام عملهای درمانی مثل هیسترکتومی دارند. جهت کسب اطلاعات و رزرو نوبت با شماره 77714405-021 تماس بگیرید.
لخته شدن خون
عمل هیسترکتومی از جمله عملهایی است که بیمار پس از آن باید استراحت کند و تا حد امکان از انجام فعالیتهای سنگین و پیادهرویهای طولانی خودداری نماید. اما باید توجه داشت که عدم تحرک کافی بیمار ممکن است باعث لخته شدن خون شود. به همین منظور بسیاری از پزشکان برای جلوگیری از لخته شدن خون در دیواره داخلی یک سیاهرگ عمقی، پوشیدن جورابهای فشردهکننده و انجام برخی تمرینات و نرمشهای سبک را پیشنهاد میکنند.
سخن پایانی
افرادی که مبتلا به بیماری هایی مثل آندومتریوز، افتادگی رحم و یا فیبروم رحمی هستند اگر به روش هایی غیر از جراحی درمان نشوند، پزشک مجبور است عمل هیسترکتومی یا درآوردن رحم را انجام دهد. این روش جراحی تهاجمی بوده و مثل جراحی های دیگر با عوارض و خطراتی همراه است. از جمله عوارض بعد از عمل درآوردن رحم می توان به یبوست، لخته شدن خون، عفونت حی بخیه، افسردگی، یائسگی زودرس و غیره اشاره کرد.
بیشتر بخوانید: همه چیز درمورد کورتاژ تشخیصی
امیدواریم در این مقاله به سوالات شما درباره عوارض و خطرات عمل هیسترکتومی یا خارج کردن رحم پاسخ داده باشیم. شما می توانید سایر سوالات خود در این مورد را از طریق بخش نظرات در زیر این مقاله مطرح کنید.