اصلی ترین علت، گیج کننده بودن بیماری مزمن تنبلی تخمدان، علائم آن است. این علائم نه تنها در هر زن متفاوت است، بلکه بسیاری از علائم آن مانند خستگی، افزایش وزن و قاعدگی های نامنظم یا دردناک، مشابه علائم بیماری های دیگر است. حتی ممکن است برخی از زنان مبتلا به این بیماری هیچ علائمی نداشته باشند. به همین دلیل، بسیاری از زنان مبتلا به تنبلی تخمدان، بیماری شان به اشتباه تشخیص داده شده یا تا زمانی که علائم شدید آشکار نشوند، تشخیص داده نمی شود. در این مقاله ما درباره مهمترین علائم تنبلی تخمدان، عوارض تنبلی تخمدان، عوامل موثر در ابتلا به تخمدان پلی کیستیک، انواع تنبلی تخمدان، علائم تنبلی تخمدان در دختران و تخمدان پلی کیستیک شدید صحبت می کنیم. با ما همراه باشید.
علائم شایع تنبلی تخمدان
بسیاری ار علائم و نشانه های شایع تنبلی تخمدان به دلیل عدم تعادل هورمونی است. به طور معمول، زنان مبتلا به تنبلی تخمدان، مقدار بیشتری هورمون های مردانه دارند که به آن ها آندروژن می گویند. به عنوان مثال، تستسترون یک آندروژن است (بله، زنان تستسترون دارند، همانگونه که مردان استروژن دارند). این موضوع باعث ایجاد صفات مردانه مانند آکنه و رشد موهای زائد در ظاهر زنان می شود. همچنین سطح بالای آندروژن، سطح هورمون های زنانه را کاهش می دهد، مانند هورمون هایی که چرخه قاعدگی را کنترل می کنند.
مشخص شده که سطح هورمون انسولین نیز در زنان مبتلا به تنبلی تخمدان بالا می رود. انسولین می تواند منجر به افزایش وزن یا ایجاد مشکل در کاهش وزن و همچنین بیماری های متابولیکی شود. در حالی که علائم و نشانه های تنبلی تخمدان از نظر نوع و شدت متفاوت هستند، اما آنچه در ادامه گفته می شود شایع ترین علائمی است که توسط زنان مبتلا به این بیماری گزارش شده است:
1- پریود نشدن، چرخه قاعدگی نامنظم یا سنگین
درصد کمی از زنان مبتلا به تنبلی تخمدان، چرخه قاعدگی ماهیانه دارند. بسیاری از این زنان چندین ماه چرخه قاعدگی ندارند یا به صورت نامنظم دارند که گاهی در ماه دو یا سه بار اتفاق می افتد یا چند ماه بین هر قاعدگی فاصله می افتد. ممکن است برخی از زنان قاعدگی هایی داشته باشند که هفته ها طول بکشد یا ممکن است قاعدگی سنگین همراه با لخته خون را تجربه کنند. جالب است بدانید که تغییر رنگ خون در پریود از جمله علائم تنبلی تخمدان در زنان است.
2- افزایش وزن
افزایش وزن تدریجی یا سریع (2.5 تا 13 کیلوگرم در عرض چند ماه) بدون دلیل مشخص، می تواند نشانه ای از تنبلی تخمدان باشد، به ویژه اگر بیشترین افزایش وزن در قسمت شکم یا قسمت میانی بدن باشد. در مقایسه با زنانی که مبتلا به تنبلی تخمدان نیستند، زنان مبتلا به این بیماری سطح بالاتری از انسولین دارند. انسولین نوعی هورمون رشد است که باعث افزایش وزن، به ویژه در قسمت میانی بدن یا ناحیه شکم می شود. بیش از نیمی از زنان مبتلا به تنبلی تخمدان، چاق هستند.
همچنین داشتن سطح انسولین بالا، باعث افزایش اشتها و پایین آمدن قند خون میشود که در نهایت، کاهش وزن را سخت تر می کند.
3- آکنه و مشکلات پوستی
آکنه می تواند یکی از علائم اولیه تنبلی تخمدان در بزرگسالی باشد. ممکن است زنان مبتلا به تنبلی تخمدان در بزرگسالی، روی صورت، کمر یا قفسه سینه آکنه داشته باشند. معمولاً علت به وجود آمدن آکنه سطح بالای تستسترون است.
زائده پوستی یا لکه های تیره (که به آن آکناتوزیس نیگریکانس می گویند) که به نظر کثیف می آیند اما هرگز در اثر خراشیدن جدا نمی شوند، یکی از علائم سطح انسولین بالا است که به تنبلی تخمدان مربوط می شود.
4- پُرمویی
هیرسوتیسم، اصطلاحی که به رشد بیش از اندازۀ موهای زائد اشاره دارد، در زنان مبتلا به تنبلی تخمدان شایع است. هیرسوتیسم نتیجۀ بالا رفتن سطح آندروژن ها از جمله تستسترون است. به طور معمول در قسمت مرکزی بدن (سینه، صورت، کمر، پایین شکم، انگشتان دست و پا) رشد مو بیش از حد می شود. ممکن است برخی از زنان هیچ رشد مویی در این مناطق نداشته باشند و برخی دیگر حتی ریش در بیاورند.
5- ریزش یا نازک شدن مو
سطح بالای آندروژن همچنین می تواند منجر به نازک شدن مو یا طاسی مردانه در زنان شود. اگرچه از دست دادن چند تار مو به طور روزانه طبیعی است، اما پسروی خط رویش مو یا طاسی جزئی در قسمت های مختلف سر طبیعی نیست.
6- علائم نادر
ممکن است این علائم غیر شایع نیز با تنبلی تخمدان همراه باشند:
- بی خوابی یا خواب کم
- تغییر خلق و خو
- افت قند خون
- فشار خون بالا
- هیدرآدنیت چرکی (نوعی بیماری پوستی)
- هیپرکراتوز (ضخیم شدن پوست در بعضی نقاط)
- کبد چرب
- اختلالات اشتها
- درد لگن
- پارگی کیست
- پوست خشک
- خستگی
- خشکی چشم
- سردرد
اگر شما هم مبتلا به بیماری تنبلی تخمدان هستید یا یکی از علائم بالا را در خود دارید، ما به شما خانم دکتر جوانمرد را پیشنهاد می کنیم. دکتر جوانمرد با داشتن سالها سابقه در زمینه زنان و نازایی، می توانند به بهترین نحو بیماری شما را درمان کنند. جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره 77714405-021 تماس بگیرید.
بیشتر بخوانید: درمان تنبلی تخمدان چقدر طول می کشد؟
عوارض تنبلی تخمدان
تنبلی تخمدان عوارض متعددی دارد که غالباً با این بیماری مرتبط هستند.
1- ناباروری
در پاسخ به این پرسش که آیا با تنبلی تخمدان شدید میتوان باردار شد؟ باید گفت: علت اصلی ناباروری در تخمک گذاری، تنبلی تخمدان است. در نتیجه، زنان مبتلا به تنبلی تخمدان برای باردار شدن با مشکلات بیشتری رو به رو می شوند. عدم تعادل در هورمون های جنسی با جلوگیری از بلوغ یا آزاد شدن فولیکول ها از تخمدان ها، می تواند تخمک گذاری را متوقف کند. اغلب فولیکول ها با کیست اشتباه گرفته می شوند. احتمال سقط جنین نیز در زنان مبتلا به تنبلی تخمدان بیشتر است.
اگر می خواهید بدانید کیست تخمدان چیست و هنگام دفع، کیست چه علائمی دارد حتما مقاله علائم دفع کیست تخمدان را بخوانید.
2- آپنه خواب (وقفه تنفسی در خواب)
معمولاً وقفه تنفسی در خواب که به اسم خروپف شناخته می شود، در زنان مبتلا به تنبلی تخمدان بسیار شایع است. این مسئله ممکن است به خاطر افزایش وزن یا افزایش سطح هورمون تستسترون که بر گیرنده های خواب مغز تأثیر می گذارد، ایجاد شود. همچنین می تواند منجر به مقاومت به انسولین، فشار خون بالا و خستگی شود. حدود 20 درصد از زنان مبتلا به تنبلی تخمدان دچار وقفه تنفسی در خواب می شوند.
3- اختلالات روحی
اختلالات خلقی مانند اضطراب، افسردگی و افسردگی دوقطبی در زنان مبتلا به تنبلی تخمدان بیشتر است. مشخص نیست که علت این موضوع، عدم تعادل هورمون ها در تنبلی تخمدان است یا به دلیل زندگی با این بیماری اغلب خسته کننده و پیچیده.
4- سندروم متابولیک
اثرات هورمونی ناشی از تنبلی تخمدان، شما را در برابر سندرم متابولیک که شامل فشار خون بالا، قند خون بالا، سطح کلسترول غیر طبیعی و چربی اضافه دور شکم است، آسیب پذیرتر می کند. این بیماری خطر ابتلا به بیماری های قلبی، سکته و دیابت را افزایش می دهد.
حدود 35 درصد از زنان دارای اضافه وزن مبتلا به تنبلی تخمدان، به سندرم متابولیک (پیش دیابت) مبتلا می شوند و 10 درصد مبتلا به دیابت نوع دو هستند.
بیشتر بخوانید: درمان قطعی تنبلی تخمدان در تهران
علل ابتلا به تنبلی تخمدان
بین 6 تا 10 درصد از زنان در سراسر جهان به تنبلی تخمدان مبتلا هستند. در اینجا به بررسی چند فرض اولیه در مورد تنبلی تخمدان می پردازیم.
1- محور هیپوتالاموس- هیپوفیز- تخمدان
هورمون ها، پروتئین هایی هستند که توسط غدد در بدن ایجاد می شوند و باعث تغییر در سلول ها یا اندام می شوند. محور هیپوتالاموس- هیپوفیز- تخمدان (HPO) یک سیستم کنترل هورمونی در بدن است.
هیپوتالاموس غده ای در مغز است که هنگام تحریک، هورمونی تولید می کند که به هورمون آزاد کننده گنادوتروپین یا GnRH معروف است. گنادوتروپین به غده هیپوفیز در مغز می رود. غده هیپوفیز، هورمون های متعدد دیگری را تولید می کند که تنظیم و حفظ بسیاری از عملکردهای بدن را بر عهده دارند. از میان این هورمون ها باید گفت که هیپوفیز هورمون تحریک کننده فولیکول (FSH) و هورمون لوتئینه کننده (LH) تولید می کند. LH به تخمدان می رود و آنجا تولید آندروژن ها را تحریک می کند.
فرضیه ای وجود دارد که می گوید سطح بالای هورمون LH و آندروژن ها، یعنی تستسترون، باعث تنبلی تخمدان می شود. با این حال این فرضیه نمی تواند توضیح دهد که چرا بسیاری از زنان مبتلا به تنبلی تخمدان، LH بالایی ندارند.
2- ارتباط انسولین و آندروژن
به نظر می رسد که انسولین در پیشرفت تنبلی تخمدان نقش داشته باشد. انسولین علاوه بر تنظیم سطح گلوکز یا همان قند خون، باعث کاهش تولید مولکولی در کبد می شود که تستسترون توسط این مولکول در خون حمل می شود. اگر مقدار این مولکول کم باشد، میزان تستسترون در خون بیشتر می شود. همچنین این باور وجود دارد که سطح بالای انسولین می تواند تعداد آندروژن هایی که تخمدان تولید می کند را افزایش دهد.
این فرضیه نیز به طور کامل علت ابتلا به بیماری تنبلی تخمدان را توجیه نمی کند، زیرا بسیاری از زنان مبتلا به تنبلی تخمدان مقاومت به انسولین ندارند اگرچه این مشکل در زنان مبتلا به تنبلی تخمدان شایع است.
3- ژنتیک
مهمترین ویژگی تنبلی تخمدان این مورد است که ارثی است. اغلب زنان مبتلا به تنبلی تخمدان، خواهر، مادر، عموزاده یا عمه مبتلا به این بیماری دارند. اگر چه پزشکان علت دقیق آن را نمی دانند، اما واضح است که به وراثت مربوط می شود. 20 تا 40 درصد زنان مبتلا به تنبلی تخمدان، مادر یا خواهر مبتلا به این بیماری دارند.
محققان هر روز به شناسایی ناهنجاری های ژنتیکی نزدیک تر می شوند. تشخیص این موضوع به دلیل نبود یک آزمایش تشخیص واحد و همچنین نقشی که عوامل بیرونی (مانند چاقی، رژیم و عادت های ورزش کردن) بر پیشرفت بیماری دارند، مشکل است.
بیشتر بخوانید: رژیم غذایی برای درمان تنبلی تخمدان
درمان درست بیماری تنبلی تخمدان به پزشک شما و تجربه و تبحر ایشان بستگی دارد. بر همین اساس ما به شما خانم دکتر جوانمرد خوشدل (متخصص زنان و زایمان) را پیشنهاد می کنیم. جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت وقت ویزیت با شماره 77714405-021 تماس بگیرید.
عوامل موثر در ابتلا به تنبلی تخمدان
این بیماری بیشتر در زنان چاق دیده می شود. مشخص نیست که چاقی باعث تنبلی تخمدان می شود یا یکی از علائم تنبلی تخمدان است. به خاطر داشته باشید که بسیاری از زنان که وزن طبیعی دارند نیز مبتلا به تنبلی تخمدان هستند.
سبک زندگی ای که منجر به مقاومت به انسولین می شود، ممکن است خطر ابتلا به تنبلی تخمدان را افزایش دهد. این عوامل شامل کم تحرکی و خوردن غذای ناسالم است. اغلب کاهش وزن، علائم مقاومت به انسولین را بهبود می بخشد.
در مقاله بعدی درباره روش های درمان این بیماری صحبت می کنیم اما اگر نیاز به درمان قطعی بیماری تخمدان پلی کیستیک خود دارید، بهتر است به دکتر منیژه جوانمرد خوشدل، جراح و متخصص زنان و نازایی مراجعه کنید. برای گرفتن نوبت و وقت مشاوره می توانید با شماره 77714405-021 تماس بگیرید.
