همه چیز درباره پیچ خوردگی تخمدان: علائم – عوارض و راههای درمان

کیست های تخمدانی، توده هایی هستند که انواع مختلفی دارند و در صورت بزرگ شدن سایزشان و بسته به نوع کیست، علائم متفاوتی ایجاد می کنند. بزرگی و سنگینی بعضی از این کیست ها مهمترین دلیل پیچ خوردگی تخمدان است.
در واقع، بزرگی سایز کیست، منجر به پیچ خوردن رباط های نگهدارنده تخمدان و کج شدن آن می شود. ما در این مقاله به شما خواهیم گفت که تورشن تخمدان چه عوارضی دارد و راه درمان پیچ خوردگی تخمدان چیست. برای دسترسی سریع به تیترها می توانید از فهرست زیر استفاده کنید.

علائم پیچ خوردگی تخمدان

به گفته خانم دکتر منیژه جوانمرد خوشدل، جراح و متخصص زنان و زایمان، درد پیچ خوردگی تخمدان بسیار شدید و ناگهانی است و در پایین شکم احساس می شود. دیگر علائم پیچ خوردگی کیست تخمدان (Ovarian Torsion) عبارتند از:

• کرامپ عضلات شکم
• حالت تهوع و استفراغ
• حساسیت پایین شکم به لمس
• ناتوانی در ایستادن و راه رفتن بدلیل شدت درد
• خونریزی غیرطبیعی

اگر کیست تخمدان دارید، باید با بروز علائم بالا سریعتر به اورژانس بیمارستان مراجعه کنید.

علت پیچ خوردگی تخمدان چیست؟

اصلی ترین علت پیچ خوردگی کیست تخمدان، سنگینی کیست های بزرگی است که باعث ناپایداری تخمدان می شوند. سایر دلایل پیچ خوردگی تخمدان عبارتند از:

• تنبلی تخمدان
• مصرف داروهای هورمونی برای درمان ناباروری
• بلند بودن رباطهای متصل کننده ی تخمدان به رحم
• جراحی های سابق لگنی
• عمل توبکتومی (بستن لوله های رحمی)
• بارداری
• حرکات سنگین یا سریع و ناگهانی موقع کار یا ورزش

همیشه وجود کیست تخمدان عامل تورشن نیست و حتی تخمدان بدون کیست هم می تواند در معرض پیچ خوردگی باشد. اما این عارضه بیشتر در تخمدانهایی دیده می شود که دچار نوعی از کیست هستند.

چه کیست هایی بیشتر باعث چرخش تخمدان می شوند؟

معمولا کیست هایی که سایز بالای 4 سانتی متر دارند، بیشتر در معرض تورشن هستند. مخصوصا، این عارضه بیشتر در تخمدان سمت راست دیده می شود. کیست های درموئید یا مویی بیشتر از کیست های دیگر باعث چرخش تخمدان می شوند. این نوع کیستها پر از خرده های دندان، چربی و مو هستند.

شما هم می توانید برای درمان کیست تخمدان و جلوگیری از پیچ خوردگی کیست های بزرگ تخمدانی، از تخصص خانم دکتر منیژه جوانمرد خوشدل، جراح و متخصص زنان در این زمینه بهره مند شوید. جهت کسب اطلاعات بیشتر یا رزرو وقت قبلی با شماره 77714405-021 تماس بگیرید.

آیا پیچ خوردگی تخمدان خطرناک است؟

چرخش تخمدان معمولا فقط در یکی از تخمدانها اتفاق میفتد. کاهش خونرسانی به تخمدان یا لوله های فالوپ (رحمی) از رایجترین عوارض پیچ خوردگی کیست تخمدان است که می تواند منجر به مرگ بافت تخمدان شود. اگر سریعتر برای درمان این عارضه اقدام کنید، جراح فقط قسمتهای آسیب دیده تخمدان را بر میدارد و بقیه ی آن دست نخورده باقی می ماند.

اما اگر کاملا بافت تخمدان از بین برود، باید تخمدان را کاملا برداشت تا دچار عفونت تخمدان و آبسه آن نشوید. باروری این خانمها به خاطر برداشتن تخمدان و کاهش تخمک گذاری، سخت تر یا دیرتر از زنان دیگر است. حتی درمان دیرهنگام چرخش تخمدان می تواند باعث مرگ بیمار شود که از جدی ترین عوارض پیچ خوردگی تخمدان است.

تورشن تخمدان در بارداری

یکی از دلایل پیچ خوردگی تخمدانها، بارداری است. حدود 10 تا 22 درصد از پیچ خوردگی ها طی هفته های دهم تا هفدهم بارداری رخ می دهند. علت تورشن تخمدان در بارداری، رشد سریع کیست در اثر تغییرات هورمونی است.

عدم مراجعه به موقع به بیمارستان نه تنها خطر جانی برای مادر دارد، بلکه می تواند سلامت بارداری را هم به خطر بیندازد. معمولا با عمل لاپاراسکوپی کیست تخمدان می توان این عارضه را در دوران حاملگی درمان کرد. توصیه می کنیم قبل از اقدام به بارداری، اگر کیست تخمدان دارید، برای درمان آن حتما به پزشک زنان مراجعه کنید.

چطور بفهمید دچار علائم تورشن تخمدان هستید؟

علائم چرخش تخمدان شبیه آپاندیس، سنگ کلیه، عفونت شدید ادراری، آبسه تخمدان و بارداری خارج رحمی است. بنابراین فقط معاینه بیمار و علائم او نمی تواند به تشخیص قطعی چرخش تخمدان کمک کند. در نتیجه پزشکان از روشهای زیر برای تشخیص پیچش تخمدان استفاده می کنند:

• سونوگرافی ترانس واژینال یا شکمی
• تست خون
• آزمایش ادرار
• سی تی اسکن
• ام آر آی

بعد از تشخیص قطعی، درمان لازم برای بیمار شروع می شود.

روشهای درمان پیچ خوردگی کیست تخمدان

تنها روش درمان پیچ خوردگی کیست تخمدان، انجام عمل جراحی است. به گفته خانم دکتر جوانمرد خوشدل، معمولا برای درمان پیچ خوردگی تخمدان یکی از روشهای جراحی زیر به کار برده می شود:

عمل لاپاراسکوپی

برای عمل لاپاراسکوپی، جراح دو برش ریز برای ورود دستگاه لاپاراسکوپ (مجهز به دوربین و منبع نور) و ابزار جراحی در اطراف ناف ایجاد می کند. در این روش سعی می شود با چرخاندن تخمدان با پروپ یا ابزارهای دیگر، آن را به حالت اولیه برگرداند.

لاپارسکوپی تورشن تخمدانی بهترین روش درمان برای پیچ خوردگی تخمدان دختران مجرد و زنان باردار است و کمترین احتمال بروز چسبندگی های لگنی را به دنبال دارد. این جراحی سرپایی است و با بیهوشی عمومی در بیمارستان انجام می شود.

عمل لاپاراتومی

عمل لاپاراتومی یک عمل باز است که با یک برش بزرگ روی شکم برای دسترسی به تخمدانها انجام می شود. در این روش، جراح سعی می کند به آرامی با دست، تخمدان را چرخانده و آنرا به وضعیت اولیه برگرداند. این جراحی با بیهوشی عمومی است و به یک شب بستری شدن نیاز دارد.

عمل اوفورکتومی

اگر خیلی وقت است تخمدان دچار چرخش و مرگ بافت تخمدان شده و با برداشتن قسمتهای آسیب دیده نمی توان تخمدان را نجات داد، باید با روش لاپاراسکوپی، تخمدان بیمار برداشته شود. به جراحی برداشتن تخمدان، عمل اوفورکتومی می گویند.

عمل سالپنگو ـ اوفورکتومی

گاهی علاوه بر تخمدان، لوله فالوپ هم دچار نکروز (بافت مردگی) می شود. بنابراین همزمان با برداشتن تخمدان باید، لوله رحمی هم برداشته شود که به آن عمل سالپنگوـ اوفورکتومی می گویند. این جراحی بخصوص برای زنان یائسه توصیه می شود و از عود تورشن آنها جلوگیری می کند.

آمادگی برای عمل پیچش تخمدان

برای درمان پیچ خوردگی کیست تخمدان با هر یک از روشهای جراحی بالا، باید قبل از عمل موارد زیر را انجام دهید:

• نوشیدن مایعات برای پاکسازی روده
• ناشتا بودن برای عمل
• انجام سونوگرافی و سی تی اسکن قبل از عمل
• مصرف داروهای کاهش ضد تهوع و درد

همچنین اگر داروی خاصی مصرف می کنید، باید به جراح تان اطلاع دهید تا در صورت لزوم، مصرف آن را قبل از جراحی قطع کنید.

مراقبت بعد از عمل تورشن تخمدان

نوع و مدت مراقبتهای بعد از جراحی چرخش تخمدان بستگی به نوع روش جراحی دارد. اما معمولا بعد از عمل تورشن تخمدان لازم است مراقبتهای زیر انجام شود:

• برای جلوگیری از عود تورشن تخمدان باید داروهایی که پزشک تجویز می کند، سر وقت مصرف کنید.
• نباید بعد از جراحی، تا زمانی که بهبود پیدا نکرده اید، رانندگی کنید.
• جلسات معاینه بعد از عمل را جدی بگیرید.
• تاجایی که می توانید استراحت کنید و از انجام ورزش یا کارهای سنگین بپرهیزید.
• تا زمان بهبودی نباید از تامپون استفاده کنید یا رابطه جنسی داشته باشید.
• محل برشهای جراحی را باید تمیز و خشک نگه دارید.
• برای جلوگیری از یبوست باید روزانه رژیم غذایی پر فیبر داشته باشید.
• برای کاهش درد بعد از جراحی، مسکن های خفیف بخورید. اگر درد شدیدی دارید، مسکن های قوی تر را با تجویز پزشک مصرف کنید.

در صورتی که درد لگنی شدید، ترشحات بد بو، التهاب در محل برش و یا تب دارید، باید سریعتر به جراح تان مراجعه کنید تا عفونت شما بعد از جراحی سریعتر درمان شود. اگر به مراقبتهای بیشتری نیاز داشته باشید، حتما پزشک به شما توصیه های لازم را انجام می دهد.

دوره نقاهت بعد از عمل پیچ خوردگی تخمدان

طول دوره نقاهت بسته به نوع عملی دارد که انجام داده اید. دوره نقاهت عمل بازی مثل لاپاراتومی بیشتر از روشهای دیگر است و یک تا چند شب باید بعد از عمل بستری شوید.

به طور کلی می توان گفت دوره نقاهت بعد از عمل تورشن تخمدان دو تا سه هفته است و باید تا چند روز بعد از مرخص شدن از بیمارستان، در منزل استراحت مطلق داشته باشید.

برای درمان انواع کیست تخمدان می توانید از سالها تجربه خانم دکتر منیژه جوانمرد خوشدل، جراح و متخصص زنان و زایمان در این زمینه بهره مند شوید. جهت کسب اطلاعات بیشتر یا رزرو وقت قبلی با شماره 77714405-021 تماس بگیرید.

سوالات رایج درباره تورشن کیست تخمدان

معمولا سوالات زیر در مورد تورشن کیست تخمدان از ما پرسیده می شوند که می توانید همراه پاسخ شان در ادامه آنها را بخوانید:

مرگ بافت تخمدان در اثر پیچش تخمدان باعث ناباروری می شود؟

خیر. فقط یکی از تخمدانها درگیر پیچش می شود و آسیب و مرگ بافت آن نمی تواند علت ناباروری شما باشد.

باروری با لقاح مصنوعی می تواند علت پیچ خوردگی تخمدان باشد؟

بله. باروری با لقاح آزمایشگاهی (ART) و آی وی اف خطر تورشن کیست تخمدان را زیاد می کنند. چون برای  باروری با این روشها مجبورید هورمون هایی برای تخمک گذاری مصرف کنید که باعث بزرگی کیست تخمدانها می شوند.

بعد از عمل تورشن تخمدان باید داروی خاصی بخوریم؟

بعد از چرخاندن تخمدان و برگرداندن آن به حالت اول برای بیمار قرص های ضدبارداری با دوز بالا یا روشهای پیشگیری هورمونی را تجویز می کنیم. چون مصرف این داروها می تواند خطر عود پیچ خوردگی تخمدان را کاهش دهد.

آیا جراحی برای پیچش تخمدان عوارض دارد؟

بله. احتمال این جراحی ها با عوارضی مثل خون لختگی، عفونت، اسکار و چسبندگی در دستگاه تناسلی، صدمه به اندامهای مجاور تخمدان و آسیبهای دیگر همراه است. البته احتمال بروز آنها زیاد نیست. ولی با این حال باید حتما عمل های لازم را انجام دهید. چون پیچ خوردگی کیست تخمدان فقط با جراحی درمان می شود.

پیچ خوردگی تخمدان در دختران مجرد هم ممکن است رخ دهد؟

بله. معمولا از سنین 15 تا 45 سالگی تورشن تخمدان اتفاق میفتد. اغلب این عارضه در دختران مجرد بدلیل تنبلی تخمدانها است. چرخش کیست تخمدان در دخترها با عمل لاپارسکوپی درمان می شود تا بعد از ازدواج دچار مشکل نشوند.

احتمال پیچیدن تخمدان در چه سنینی کمتر است؟

 معمولا خارج از سنین بارداری (15-45 سالگی) این عارضه کمتر بوده و فقط 17% از دخترانی که هنوز به بلوغ نرسیده اند و یا زنان یائسه دچار این مشکل می شوند.

اگر شما هم سوالی در مورد علائم و علت تورشن تخمدان و روشهای درمان آن دارید، در بخش نظرات مقاله می توانید آنها را از ما بپرسید.