تهوع استفراغ در بارداری ممکن است خفیف یا شدید باشد. معمولا تهوع خفیف در طول روز ادامه دارند و مشکل خاصی به جز ناراحتی های ناشی از تهوع صبحگاهی ایجاد نمی کند. اما تهوع و استفراغ شدید می تواند باعث بستری شدن تان در بیمارستان شود.
معمولا مادران جوان در اولین بارداری خود با دیدن استفراغ های مداوم، نگران سلامت بارداری خود و جنین شان می شوند. به دلیل وجود همین نگرانی ها، قصد داریم در این مقاله به شما بگوییم که علت تهوع و استفراغ در بارداری چیست و آیا نیازی به درمان دارد یا نه. برای دسترسی سریع به تیترها می توانید از فهرست زیر استفاده کنید.
استفراغ در بارداری نشانه چیست؟
به گفته خانم دکتر منیژه جوانمرد خوشدل، حالت تهوع و استفراغ در بارداری یکی از اولین نشانه های بارداری است که در حدود 75 درصد از زنان هر روز و چندین نوبت آن را تجربه می کنند. طبق آمارها، 50% از مادران باردار حالت تهوع و استفراغ دارند و 25% هم فقط دچار حالت تهوع می شوند.
البته علائم تهوع صبحگاهی فقط مختص بعد از بیدار شدن از خواب نیست و در 80% از مادران در طول روز همچنان علائم آن ادامه دارد. گاهی ممکن است تهوع و استفراغ علامت حاملگی مولار باشد که با مراجعه به پزشک می توانید متوجه شوید که آیا حاملگی تان خارج رحم است یا نه.
استفراغ در بارداری و جنسیت جنین
طبق تصور بعضی از خانم ها، شدت حالت تهوع در بارداری نشانه دختر یا پسر بودن جنین است و شدیدتر بودن حالت تهوع را علامت دختر بودن جنین می دانند. اما هنوز در هیچ تحقیق علمی ثابت نشده که جنسیت جنین می تواند روی حالت تهوع در بارداری تاثیر بگذارد.
در مورد حالت تهوع بارداری در شب و جنسیت جنین هم به همین شکل است و هیچ ربطی به هم ندارد. علت حالت تهوع بارداری در شب فقط سنگینی معده به دلیل پرخوری در طول روز و یا خستگی مادر است. جسنیت جنین را فقط می توان با آزمایش کروموزوم یا سونوگرافی در دوران بارداری تعیین کرد که با تجویز پزشک انجام می شوند.
برای انجام معاینات و مراقبتهای دوران بارداری خود می‌توانید از مشاوره با خانم دکتر منیژه جوانمرد خوشدل، جراح و متخصص زنان و زایمان در این زمینه بهره مند شوید. جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره 77714405-021 تماس بگیرید.
دلیل حالت تهوع در حاملگی
علت دقیق تهوع در بارداری هنوز مشخص نشده است. ولی احتمال دارد تغییرات هورمونی در اوایل بارداری مثل کمبود هورمون تیروئید، افزایش هورمون های جفت و هورمون های استروژن و پروژسترون علت حالت تهوع و استفراغ در بارداری باشند. موارد زیر هم تصور می شود علت حالت تهوع در حاملگی هستند:
- عوامل روانی مثل استرس
- مصرف غذاهای پرچرب
- افزایش حساسیت به بو و مزه
- کمبود ویتامینهایی مثل B6 یا مواد معدنی
ناراحتی های معده مثل تحریک پذیری و حساس شدن معده در بارداری، عفونت باکتریایی معده (زخم معده) و یا کاهش حرکات محتویات معده هم ممکن است باعث حالت تهوع در حاملگی شوند.
بیشتر بخوانید: عوارض و خطرات تیروئید در بارداری
حالت تهوع در بارداری تا چند ماهگی ادامه دارد؟
زمان شروع حالت تهوع در حاملگی در اوایل ماه دوم بارداری و از حدود هفته های پنجم تا ششم بارداری است. علائم تهوع صبحگاهی در هفته نهم بارداری معمولا شدیدتر می شود. در 50% از مادران باردار، تهوع صبحگاهی تا هفته های 14 تا 16 بارداری همچنان ادامه دارد.
بین هفته های 16 تا 18 حاملگی در بسیاری از زنان حالت تهوع کاملا از بین می رود. ولی در تعداد کمی هم ممکن است حالت تهوع تا سه ماهه دوم و حتی سه ماهه سوم بارداری هم ادامه پیدا کند.
استفراغ در بارداری خطرناک است؟
تهوع در بارداری اگر خفیف یا متوسط باشد مشکلی برای مادر یا جنین ایجاد نمی کند. اما در صورتی که نوع تهوع و استفراغ تان شدید است، ممکن است دچار مشکلات زیر شوید:
- کم آبی بدن
- قلیایی شدن خون
- از دست دادن پنج درصد وزنی که قبل از حاملگی داشته اید
- کمبود پتاسیم
- اختلالات کبدی
- سرگیجه و غش
- پارگی در پایین مری (بخشی از دستگاه گوارش)
- کاهش وزن جنین
- زایمان زودرس
پریدگی رنگ پوست، کاهش میزان ادرار و زردی هم از دیگر عوارض استفراغ شدید در بارداری هستند که به مادر و جنین صدمه می زند. به همین علت باید برای تهوع و استفراغ شدیدتان تحت نظر و درمان قرار بگیرد.
درمان حالت تهوع و استفراغ در بارداری
اگر تهوع و استفراغ تان خفیف یا متوسط است برای رفع حالت تهوع در حاملگی تان به درمان خاصی نیاز ندارید. اما در تهوع های شدید به دلیل عوارضی که ایجاد می کند، به درمان نیاز خواهید داشت. پس در صورتی که علائم زیر را دارید سریعتر به پزشک مراجعه کنید:
- علائم کم آبی مثل کاهش حجم و تیرگی ادرار یا احساس سرگیجه موقع ایستادن
- استفراغ مکرر یا خونی
- کاهش وزن (بیش از 3-2 کیلوگرم)
- احساس درد در شکم و لگن
همچنین اگر بیش از 12 ساعت است که نتوانسته اید هیچ غذا یا مایعاتی بخورید و استفراغ می کنید، هر چه سریعتر باید به پزشک خود مراجعه کنید. به علاوه، اگر حالت تهوع در ماه پنجم بارداری هنوز ادامه دارد یا تهوع تان تازه از هفته نهم بارداری شروع شده، باید به پزشک مراجعه کنید.
روشهای درمان سریع حالت تهوع در بارداری
به گفته ی خانم دکتر جوانمرد خوشدل، برای رفع حالت تهوع یا استفراغ در حاملگی می توان از روشهای زیر استفاده کرد:
درمان خانگی حالت تهوع در بارداری: رایج ترین روش کنترل تهوع صبحگاهی، تغییر در رژیم غذایی، عدم مصرف قهوه و نوشیدنی های انرژی زا یا الکلی و مصرف گیاهان دارویی مثل پودر زنجبیل است. در معرض بوهای مختلف و سر و صدا قرار نگرفتن، دوری از گرما و خشکی هوا هم به شما توصیه می شود.
درمان دارویی: در بعضی از موارد ممکن است تزریق سرم، مصرف داروهای ضد تهوع، آنتی هیستامین، آنتی اسید و ویتامین B6 برایتان تجویز شود که البته خطری برای بارداری ندارند.
رایحه درمانی: استشمام بوی لیمو، نعناع یا نارنج می تواند به کاهش حالت تهوع تان کمک کند.
طب فشاری: زنان باردار با فشار دادن سه انگشت بالاتر از مچ دست خود می تواند حالت تهوع در بارداری را کاهش داده یا رفع کنند.
در مواردی که مادر دچار استفراغ شدید در بارداری شده است، به تشخیص پزشک گاهی لازم است در بیمارستان بستری و تحت مراقبت قرار گیرد.
بیشتر بخوانید: ویتامینها و مکملهای ضروری در دوران بارداری
برای درمان تهوع یا استفراغ در بارداری شما هم می‌توانید از مشاوره با خانم دکتر منیژه جوانمرد خوشدل، جراح و متخصص زنان و زایمان در این زمینه بهره مند شوید. جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره 77714405-021 تماس بگیرید.
سوالات متداول در مورد تهوع صبحگاهی
در این بخش خانم دکتر جوانمرد خوشدل به رایجترین سوالات شما درباره تهوع صبحگاهی پاسخ داده اند:
حالت تهوع در بارداری تا کی ادامه دارد؟
اغلب در هفته 18 بارداری حالت تهوع تمام می شود. اما در 15-20% زنان این علائم تا 3 ماهه سوم بارداری و در 5% از زنان نیز تا موقع زایمان ادامه دارد.
نداشتن حالت تهوع در بارداری طبیعی است؟
بله نگران نباشید. 20 تا 30 درصد از خانمها بطور طبیعی تهوع صبحگاهی را تجربه نمی کنند و هیچ مشکلی هم ندارند.
حالت تهوع یا استفراغ مشکلی برای جنین ایجاد نمی کند؟
در صورتی که به اندازه کافی مایعات و غذا بخورید، تهوع و استفراغ خفیف مشکلی برای جنین و خودتان ایجاد نمی کند. اما استفراغ های شدید با عوارضی همراه اند که در همین مقاله توضیح دادم.
چه زنانی بیشتر دچار حالت تهوع و استفراغ در بارداری می شوند؟
زنانی که تجربه تهوع صبحگاهی در بارداری قبلی، بارداری دوقلویی یا چندقلویی، ابتلا به میگرن، بارداری زیر سن 24 سالگی و اضافه وزن را دارند، بیشتر در معرض علائم تهوع صبحگاهی هستند.
برای حالت تهوع بارداری چه بخوریم؟
سعی کنید غذای کم چرب، پروتئینی و کربوهیدرات ها را در حجم کم و در دفعات زیاد بخورید و از خوردن غذاهای ادویه دار، بودار و سنگین بپرهیزید. همچنین بین خوردن غذا و نوشیدنی تان حتما نیم ساعت فاصله بیندازید.
حالت تهوع در هفته اول بارداری ممکن است اتفاق بیفتد؟
خیر. تهوع از ماه دوم بارداری و با تغییرات هورمونی ناشی از افزایش سطح هورمون بارداری و هورمون های دیگر ایجاد می شود.
بو هم باعث تشدید تهوع صبحگاهی می شود؟
بله. اگر حساس به بو هستید، حتما برای پیشگیری از حالت تهوع سعی کنید از بوهایی مثل عطر، بوی تند غذا و سیگار دوری کنید.
علت تهوع در ماه آخر بارداری چیست؟
خستگی، تغییرات هورمونی، بزرگ تر شدن جنین و فشار رحم به معده معمولا علت حالت تهوع و استفراغ در اواخر بارداری هستند و با زایمان برطرف می شوند.
اگر شما هم سوالی در مورد تهوع و استفراغ در دوران حاملگی دارید، می توانید در نظرات این مقاله آنها را با ما در میان بگذارید.
