با افزایش سن بارداری و رشد جنین، مادر می تواند حرکات فرزند خود را حس کند. این حرکات در طول روز و در ماه های بارداری با تغییراتی همراه است. در این مقاله شما را با حرکات جنین در بارداری هفته به هفته آشنا کرده و خواهیم گفت که چه حرکاتی از جنین عادی و چه حرکاتی هشدار دهنده هستند. برای دسترسی سریع به تیترها می توانید از فهرست زیر استفاده کنید.
حرکات جنین از چند هفتگی احساس میشود؟
حرکات جنین از هفته هفتم یا هشتم بارداری شروع می شود ولی نمی توانید آن را حس کنید. این حرکات فقط در سونوگرافی (اگر جنین بیدار باشد) قابل مشاهده اند. ولی با بزرگتر شدن سایز جنین، حرکات او را بیشتر احساس می شوند.
اینکه چه زمانی این حرکات را بتوانید حس کنید بستگی به شرایط خودتان دارد. مثلاً زنان لاغر زودتر از زنان چاق این حرکات را حس می کنند. مادرانی هم که برای اولین بار بارداری شده اند، یکی دو هفته دیرتر از مادرانی که سابقه بارداری دارند، متوجه لگد زدن جنین خود می شوند.
حرکات جنین هفته به هفته
به گفته دکتر منیژه جوانمرد خوشدل، جراح و متخصص زنان و زایمان، مادران باردار می توانند حرکات جنین را در هفته های بارداری به شکل زیر تجربه کنند:
هفته 9 تا 11 بارداری: در هفته نهم، دست و پای جنین خیلی نامحسوس تکان می خورد ولی از هفته دهم حرکات جنین واضح تر می شوند. مثلا می تواند صورت خود را لمس کند یا سرش را تکان بدهد. از هفته یازدهم نیز می تواند دهان خود را باز و بسته کند.
هفته 12 تا 15 بارداری: در هفته دوازدهم جنین قادر است خمیازه بکشد و بدن خود را کش بدهد. حرکات چشم او از هفته چهاردهم شروع می شود و از هفته پانزدهم شست خود را می خورد. این حرکات در سونوگرافی قابل مشاهده اند.
هفته 16 تا 18 بارداری: از هفته شانزدهم، جنین بزرگتر شده و حرکات آرام او قوی تر می شوند. به همین دلیل می توانید برای اولین بار حرکات او را به صورت لرزش آرام یا حرکات روده ای حس کنید. اگر از هفته 16 متوجه حرکات جنین نشده اید، نگران نباشید چون تا هفته هجدهم می توانید آن را احساس کنید.
هفته 20 تا 22 بارداری: از هفته بیستم حرکات جنین واضح تر شده و کمتر آن را با حرکات روده اشتباه می گیرید. اگر تا هفته 22 بارداری هنوز حرکت جنین را حس نکرده اید، این طبیعی نیست و حتما باید به پزشک خود مراجعه کنید.
هفته 28 تا 32: در سه ماهه سوم بارداری حرکات جنین خیلی خوب و به صورت موجی یا ضربه ای حس می شوند. جنین طی این هفته ها تحرک بیشتری دارد و می توانید جابجایی او را احساس کنید.
گاهی ممکن است حرکت جنین را حس نکنید. معمولا در این مواقع او خوابیده و حرکتی ندارد. الگوی خواب و بیداری او با شما متفاوت است و اوایل حدود 20 دقیقه می خوابد. اما در ماههای بالاتر بارداری، هر بار تا 75 دقیقه ممکن است بخوابد.
برای مراقبتهای دوران بارداری خود در تهران؛ شما هم می توانید از تخصص دکتر منیژه جوانمرد خوشدل، جراح و متخصص زنان و زایمان بهره مند شوید. جهت دریافت مشاوره تخصصی و رزرو نوبت با شماره 77714405-021 و 09213343021 تماس بگیرید.
حرکات طبیعی جنین چگونه است؟
حرکات ضعیف، قوی، لرزشی یا پرشی از حرکات طبیعی جنین هستند که نشان می دهند تکامل و رشد او خوب پیش می رود. ممکن است حرکت جنین را به صورت لگد زدن، غل خوردن، شنا کردن ماهی (حرکات موجی)، سکسکه، بال زدن پروانه یا دوچرخه سواری تجربه کنید.
نوع و تعداد حرکات در جنین های مختلف متفاوت است. ولی معمولا اگر هر ساعت، 4 بار یا هر 2 ساعت حداقل 10 حرکت او را حس کنید، حرکات فرزندتان عادی است. معمولا در طول روز حرکات او را بیشتر از ساعت 9 صبح تا دو بعدازظهر حس می کنید. البته در ماههای آخر، تعداد حرکات جنین کمتر ولی شدت آنها بیشتر می شود.
نکته مهم: با بزرگتر شدن جنین در ماههای آخر بارداری، فضای رحم کمتر می شود، به همین علت حرکات پرشی جنین کمتر خواهد شد. البته کم شدن این نوع حرکات ممکن است به دلیل کاهش مایع آمنیوتیک باشد که خطرناک است.
حرکات زیاد جنین در شب
شبها بیشتر حرکت جنین خود را حس می کنید. چون درگیر فعالیت روزانه نیستید و تمرکز بیشتری روی او دارید. حرکت زیاد جنین در شب معمولا بین ساعات 7 شب تا 4 صبح است.
محرک های حرکت جنین
بعضی از جنین ها فعال ترند و تحرک بیشتری دارند و برخی هم نه و این به خلق و خوی آنها مرتبط است. آنها به محرک هایی مثل صدای موسیقی، صداهای محیط (مثل بسته شدن درب)، فشار یا ضربه آرام به شکم، دمای غذاها و نوشیدنی ها و حتی طعم آنها با حرکت کردن، واکنش نشان می دهند.
چرا بعضی روزها حرکت جنین کم می شود؟
در سه ماهه سوم بارداری الگوی خواب جنین منظم تر و طولانی تر می شود (40 تا 75 دقیقه). ممکن است موقع خواب شما، او بیدار باشد و حرکت کند یا در زمان خواب او، شما بیدار باشید و حرکت نکند و تصور کنید حرکت جنین کم شده است.
به علاوه روزها که مشغله دارید، تمرکزتان روی حرکات جنین کمتر می شود و متوجه حرکات او نمی شوید. اما اگر هنوز شک دارید، می توانید تست زیر را انجام دهید:
شمارش تعداد حرکات جنین
یک خوراکی شیرین یا سرد بخورید. این خوراکی ها جنین را به تحرک وا می دارند. آرام و بدون استرس به پهلوی چپ خوابیده و دستتان را روی شکم تان بگذارید تا اگر جنین خواب است، بیدار شود. اگر حرکتی حس نکردید، یک موسیقی بلند نزدیک شکم تان پخش کنید یا آرام به شکم ضربه بزنید.
تعداد تمام حرکاتی را که جنین انجام می دهد، یادداشت کنید. اگر تعداد حرکات او در 2 ساعت کمتر از 10 تا بود، باید به پزشک مراقبتهای دوران بارداری خود سریعتر مراجعه کنید.
چه حرکاتی از جنین خطرناک است؟
به گفته دکتر جوانمرد خوشدل، از هفته 28 بارداری به بعد باید حواستان به تعداد حرکات جنین و تغییرات آن باشد. ممکن است ساعتها جنین هیچ تکانی نخورد و یا حرکات غیر طبیعی جنین به یکی از دو شکل زیر بروز کند:
کم شدن تعداد حرکات جنین
اگر تعداد حرکات جنین در یک ساعت کمتر از 4 بار باشد باید علت آن بررسی شود. چون کم شدن حرکات جنین، ریسک مرده زایی را بالا می برد. علت کم تکان خوردن جنین در بارداری عبارت است از:
- کم شدن خونرسانی به جفت در اثر پیری زودرس بند ناف یا پیچیدن بند ناف دور گردن جنین
- کم شدن مایع آمنیوتیک به دلایل مختلف مثل سوراخ شدن کیسه آب جنین
- ناهنجاری های کلیوی جنین
- بیماریهای مادر مثل مشکلات، قلبی عروقی، فشارخون بالا، دیابت پیشرفته در بارداری
- عوامل محیطی مثل آلودگی هوا
- مصرف مواد مخدر، دخانیات یا نوشیدنی های الکلی در بارداری
- مصرف قرص های خواب آور
برای فهمیدن علت کم شدن حرکت جنین حتما باید به متخصص زنان مراجعه کنید.
افزایش حرکات جنین
ممکن است در هفته 25 تا 29 بارداری، حرکات جنین یک دفعه زیاد شود. مثلا در یک ساعت بیش از 10 حرکت داشته باشد. افزایش ناگهانی حرکات جنین، خطر مرده زایی را بعد از هفته 28 بارداری بیشتر می کنند. پس با مشاهه چنین تغییراتی حتما باید آن را با پزشکتان مطرح کنید.
حرکات زیاد جنین نشانه چیست؟
جنین در رحم ورزش می کند و بدلیل رشد اندامهای خود در سنین بالاتر بارداری تحرک بیشتری دارد. اینها نشانه سلامت او هستند. اما افزایش ناگهانی حرکات جنین ممکن است به دلایل زیر باشد:
- تشنج جنین به دلیل عفونت
- تلاش جنین برای باز کردن بند ناف از دور گردن
- ورود دارو یا مواد سمی به خون جنین
- تب در بارداری
- تحت تاثیر وحشت، عصبانیت یا نگرانی شدید مادر
- ورزش ملایم یا دراز کشیدن مادر
- پرخوری و حجیم شدن معده مادر
بیشتر بخوانید: ورزشهای بی خطر در سه ماهه سوم
برای تشخیص طبیعی بودن یا نبودن حرکات جنین در بارداری شما هم می توانید از تخصص دکتر منیژه جوانمرد خوشدل، جراح و متخصص زنان و زایمان در این زمینه بهره مند شوید. جهت دریافت مشاوره تخصصی و رزرو نوبت با شماره 77714405-021 و 09213343021 تماس بگیرید.
درمان حرکات غیر طبیعی جنین
پزشکان برای تشخیص علت حرکات غیر عادی جنین، علاوه بر معاینات فیزیکی از روشهای زیر استفاده می کنند:
- تست NST (نوار قلب جنین)
- سونوگرافی رنگی داپلر
- سونوگرافی بیوفیزیکال (برای بررسی حرکت اندام های جنین، تنفس و میزان مایع آمنیوتیک)
اگر نتیجه این تست ها خوب نبود و مشکل شما قابل درمان یا کنترل نیست، مجبور به سقط جنین ناخواسته هستید. در غیر این صورت برای کنترل وضعیت بارداریتان باید تا زمان تولد نوزاد زیر نظر پزشک باشید.
در صورتی که پارگی کیسه آب جنین علت کم شدن حرکات فرزندتان باشد و جنین به اندازه کافی رشد کرده است، باید زایمان زودرس کنید تا از جنین در دستگاه نگهداری شود.
سوالات رایج درباره حرکات جنین در بارداری
در مورد حرکات طبیعی و غیرطبیعی جنین در بارداری، معمولا سوالات زیر پرسیده می شوند:
حرکت جنین در زایمان دیرس چطور است؟
مثل بقیه جنین ها تا هفته 32 بارداری بیشترین تحرک را دارند، اما از هفته 40 بارداری که زایمان به تاخیر افتاده است، حرکات جنین کم می شود.
حرکات جنین من طبیعی است ولی چرا نمی توانم خوب آن را حس کنم؟
اگر بارداری اول تان است، دیرتر از زنان دیگر متوجه حرکات جنین می شوید و این عادی است. از طرف دیگر چربی زیاد دور شکم، مشغله زیاد روزانه یا قرار گرفتن جفت در جلوی رحم باعث می شوند کمتر متوجه حرکات جنین شوید.
حرکات جنین دختر با پسر فرق دارد؟
بله. جنسیت جنین هم می تواند روی میزان تحرک جنین تاثیر بگذارد. اغلب، دخترها کمتر از پسرها در رحم تکان می خورند.
احساس حرکت جنین در واژن نشانه چیست؟
عوامل مختلفی می تواند باعث ایجاد این حس شوند از عفونت واژینال گرفته تا مشکلات سرویکس. به همین علت مهم است که برای تشخیص دقیق علت آن به پزشکتان مراجعه کنید.
اگر سوالی درباره حرکات جنین در بارداری دارید، می توانید در قسمت نظرات همین مقاله آن را از ما بپرسید.
