یکی از دلایل مهم ناباروری زنان، بیماری التهاب لگن یا PID است. این بیماری با عفونت باکتریایی واژن شروع می شود و در صورت عدم درمان، باکتریهای واژن به قسمتهای بالاتر اندام تناسلی مثل رحم، لوله های فالوپ یا تخمدانها نفوذ می کنند. در این حالت شخص دچار بیماری خطرناکی به نام عفونت و التهاب لگن می شود.
التهاب لگن گاهی با انتقال باکتریهای بیماری زا به خون و عفونتهای خونی همراه است که خطر مرگ را برای زنان ممکن است به دنبال داشته باشد. به دلیل اهمیت این بیماری، در این مقاله به علائم و دلایل عفونت لگن و راههای تشخیص و درمان آن پرداخته ایم. برای دسترسی سریع به تیترها می توانید از فهرست زیر استفاده کنید.
علائم عفونت لگن در زنان
عفونت لگنی ممکن است هیچ علائمی نشان ندهد یا علائم آن از خفیف تا شدید متغییر باشد. از نشانه های التهاب لگن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد در پایین شکم و لگن
- درد و خونریزی در حین یا بعد از نزدیکی
- ادرار دردناک
- ترشحات واژینالی بد بو و رنگی
- قاعدگی نامنظم یا لکه بینی بین سیکل قاعدگی
- خستگی
- تب و لرز
- تهوع و استفراغ
- غش
زنانی که علائم التهاب لگن در آنها خفیف و به مدت طولانی است، باید سریعتر به پزشک مراجعه کنند. اگر علائم عفونت لگن در زنان شدید باشد، بیمار علائمی مثل تب، استفراغ و درد شدید شکمی دارد. با بروز این علائم باید بیمار را سریعا به اورژانس برسانید.
دلایل التهاب لگن در زنان
باکتریهایی که طی رابطه جنسی محافظت نشده (بدون کاندوم) منتقل می شوند، علت اصلی التهاب لگن در زنان هستند. این مشکل بیشتر در زنان زیر 25 سال دیده می شود که از نظر جنسی خیلی فعال هستند. به گفته دکتر منیژه جوانمرد خوشدل، متخصص زنان و زایمان، مهمترین دلایل عفونت لگن در زنان عبارتند از:
- داشتن شرکای جنسی متعدد
- داشتن شریک جنسی که شرکای متعددی دارد
- دوش واژینال مکرر
- سابقه بیماری التهابی لگن
- نزدیکی با شریک جنسی آلوده
بعضی از زنانی که از دستگاه IUD برای جلوگیری از بارداری استفاده می کنند، علائم التهاب لگن را در سه هفته اول گذاشتن آی یو دی ممکن است تجربه کنند. اگر پزشک آیودی گذاری را انجام دهد، احتمال بروز عفونت و التهاب لگن بسیار کمتر می شود.
التهاب لگن چه خطراتی به دنبال دارد؟
زنانی که بیماری التهابی لگن دارند اما برای درمان آن اقدام نمی کنند، در معرض ایجاد زخم در دستگاه تناسلی شان هستند. این زخمها با عوارض مهمی مثل نازایی همراه اند. از عوارض PID می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بارداری های سخت در حاملگی های بعدی
- دردهای لگنی مزمن
- ناباروری
- افزایش ریسک بارداری خارج رحمی
- آبسه (چرک) در لوله های رحمی یا تخمدان ها
- آسیب دائمی به دستگاه تولید مثلی
به علاوه، انتقال عفونت دستگاه تولید مثل به خون باعث بروز عفونت خونی شده و جان بیمار را تهدید می کند.
جهت تشخیص و درمان التهاب لگن و جلوگیری از عوارض PID می توانید به مطب دکتر منیژه جوانمرد خوشدل، متخصص زنان و یکی از بهترین متخصصان لاپاراسکوپی تهران مراجعه کنید. جهت رزرو وقت با شماره 77714405-021 تماس حاصل فرمایید.
روشهای تشخیص PID در خانمها
پزشکان برای تشخیص التهاب لگن در زنان ابتدا سوالاتی از بیمار درباره علائم عفونت لگن و سابقه بیماری های مقاربتی یا التهاب های قبلی او پرسیده و بعد معاینات فیزیکی را انجام می دهند. علاوه بر معاینه، روشهای زیر هم در تشخیص التهاب لگن مهم هستند:
بیوپسی سرویکس
در این روش، پزشک از مهبل و دهانه رحم نمونه برداری (بیوپسی) می کند. نمونه های گرفته شده از سرویکس در آزمایشگاه کشت داده می شوند تا نوع باکتری که باعث عفونت لگنی شده مشخص شود. در مواردی نیز با بررسی ترشحات واژن می توان نوع باکتری را تشخیص داد.
آزمایش خون و ادرار
آزمایش خون و ادرار برای تشخیص وجود عفونت و التهاب در لگن تجویز می شود. علاوه بر این آزمایشها، ممکن است برای تشخیص وجود عفونتهای مقاربتی مثل ایدز (HIV) آزمایشهای دیگری نیز تجویز شوند.
بیوپسی آندومتر
در این روش که به صورت سرپایی انجام می شود، پزشک از پوشش داخلی رحم نمونه برداری می کند. با بررسی این نمونه ها در آزمایشگاه، پزشک می تواند متوجه شود که آیا عفونت باکتریایی واژن به رحم سرایت کرده است یا نه.
سونوگرافی شکم و لگن
از این روش برای تصویر برداری از اندام های تولید مثلی استفاده می شود. پزشکان از تصاویر سونوگرافی برای بررسی التهاب در لوله های رحمی یا بروز آبسه لگنی در اثر بیماری PID استفاده می کنند. ممکن است از اشعه ایکس هم برای تهیه چنین تصاویری استفاده شود.
لاپاراسکوپی تشخیصی
لاپاراسکوپی یک عمل بسته و سبک است که متخصص زنان از آن برای دیدن داخل اندامهای تناسلی استفاده می کند. در این روش، یک برش کوچک در شکم ایجاد می شود و از طریق آن لاپاراسکوپ وارد ناحیه لگنی می شود. لاپاراسکوپ به دوربین و چراغ مجهز است و امکان مشاهده اندامهای مختلف لگنی را به پزشک می دهد.
روشهایی مثل لاپاراسکوپی یا بیوپسی، روشهای سرپایی هستند که در مطب متخصص زنان نیز قابل انجام هستند. به توصیه خانم دکتر جوانمرد، جراح و متخصص زنان اگر لازم است لاپاراسکوپی انجام شود، حتما به بهترین متخصص لاپاراسکوپی مراجعه کنید. چون عدم مهارت و تجربه کافی در این عمل تشخیصی باعث ایجاد زخم و آسیب به اندامهای تولید مثلی در زنان می شود.
بیماری التهابی لگن چطور در زنان درمان می شود؟
اگر دچار عفونت و التهاب لگن شده اید، باید سریعتر برای درمان آن اقدام کنید تا از آسیب و عوارض جدی این بیماری در امان بمانید. پزشکان برای درمان عفونت لگن در زنان معمولا از روشهای زیر استفاده می کنند:
درمان خانگی عفونت لگن در زنان
در کنار درمانهای پزشکی، خانم دکتر جوانمرد توصیه می کنند برای خروج سریعتر عفونت از بدن و کاهش فشار به لگن بهتر است مایعات و غذاهای آبکی مثل انواع سوپ را بیشتر استفاده کنید. برای درمان درد لگن در زنان و پخش نشدن عفونت هم بهتر است موقع استراحت کردن، لگن پایین تر از بقیه بدن باشد.
دارو درمانی
چون همزمان چند نوع باکتری باعث عفونت لگن می شوند، تشخیص دقیق آنها مشکل است. برای همین پزشکان چند نوع آنتی بیوتیک برای بیمار تجویز می کنند. این داروها باید تا آخر مصرف شوند که عفونت دوباره عود نکند. گاهی بعضی از بیماران به آنتی بیوتیکهای تزریقی و بستری شدن در بیمارستان نیاز دارند.
یادتان باشد که داروهای آنتی بیوتیکی فقط التهاب لگن را برطرف می کنند و نمی توانند آسیبهای ناشی از عفونت را درمان کنند. برای درمان درد لگن نیز داروهای مسکن تجویز می شوند.
درمان شریک جنسی
زنانی که التهاب لگن دارند همسرشان باید آزمایش بدهد و در صورت آلوده بودن تحن درمان قرار گیرد. آلودگی شریک جنسی می تواند باعث عود مجدد التهاب در زنان شود. تا پایان دوره درمان هم باید از رابطه جنسی بپرهیزید. بعد از درمان، برای جلوگیری از عود التهاب توصیه می شود رابطه محافظت شده با کاندوم داشته باشید.
جراحی
به گفته دکتر منیژه جوانمرد خوشدل، متخصص زنان، به ندرت لازم است برای التهاب لگن جراحی انجام شود. عمل جراحی برای افرادی لازم است که آبسه لگنی شان با آنتی بیوتیک درمان نشده و احتمال پارگی آبسه وجود دارد. عفونت آبسه لگن در این بیماران با روشهای جراحی تخلیه می شود.
در صورتی که التهاب لگن دارید برای تشخیص آن با لاپاراسکوپی رحم یا تخمدان و درمان عفونت لگن می توانید به خانم دکتر منیژه جوانمرد خوشدل، متخصص زنان و زایمان در تهران مراجعه کنید. برای رزرو وقت قبلی با شماره 77714405-021 تماس بگیرید.
چطور از عفونت لگنی پیشگیری کنیم؟
آسیبهای وارد شده به دستگاه تناسلی ممکن است درمان نشود. از هر 8 زن مبتلا به PID یک نفر آنها نازایی را تجربه می کند. پس پیشگیری بهتر از درمان است. روشهای ساده ای برای جلوگیری از ابتلا به بیماری التهابی لگن وجود دارند که عبارتند از:
- بهداشت رابطه جنسی مثل استفاده از کاندوم و نداشتن شرکای متعدد را رعایت کنید.
- از دوش واژینال برای شستشوی واژن استفاده نکنید.
- سعی کنید به جای استفاده از IUD از روشهای دیگر پیشگیری از بارداری استفاده کنید.
- اگر خودتان یا شریک جنسی تان عفونتی دارید، تا درمان کامل آن از نزدیکی اجتناب کنید.
- اگر گذاشتن آیودی باعث عفونت لگن تان شده، حتما آن را خارج کرده و برای رفع التهاب آن اقدام کنید.
- واژن را همیشه از جلو به عقب بشویید تا باکتریهای دستگاه گوارشی وارد واژن تان نشوند.
- اگر بیماری مقاربتی دارید، حتما برای درمان آن اقدام کنید. چون این بیماریهای ریسک ابتلا به التهاب لگن را در زنان بالا می برد.
و در آخر اینکه، برای انتخاب روش جلوگیری مناسب با پزشک خود مشورت کنید. چون همه روش های ضد بارداری نمی توانند از انتقال بیماری های مقاربتی جلوگیری کنند.
سوالات رایج شما درباره PID زنان
خانمهایی که برای عفونت و التهاب لگن به خانم دکتر منیژه جوانمرد خوشدل، متخصص زنان و زایمان در تهران مراجعه می کنند، اغلب سوالات زیر را از ایشان می پرسند:
کسانی که التهاب لگن دارند، شانس بارداری شان چقدر است؟
شانس بارداری بعد از ابتلا به PID در بعضی زنان کمتر از قبل می شود. چون ممکن است باکتریها باعث زخم و چسبندگی در لوله های فالوپ شوند. اما با درمان به موقع می توانید از این عوارض پیشگیری کرده و باردار شوید.
آیا برای درمان عفونت لگن باید بستری شوم؟
اغلب خانمها سرپایی درمان می شوند. اما اگر حالتان وخیم باشد، به خصوص اگر دچار عفونت خونی شده یا به داروهای خوراکی جواب نمی دهید، باید بستری شوید و آنتی بیوتیک وریدی دریافت کنید.
زنان بارداری که التهاب لگنی دارند، اشکالی ندارد آنتی بیوتیک مصرف کنند؟
مصرف بعضی از آنتی بیوتیکها برای زنان حامله خطرناک است. برای همین باید بارداری تان را به پزشک اطلاع دهید که آنتی بیوتیک مناسبی برایتان تجویز کنند.
علائم التهابم برطرف شده، تا کی باید قرصهای آنتی بیوتیک بخورم؟
حتی اگر علائم ندارید باید داروهای آنتی بیوتیک را معمولا تا 14 روز و مصرف کامل داروهایتان ادامه دهید. در غیر این صورت عفونت عود می کند.
برای التهاب لگن تا کی نباید رابطه زناشویی داشت؟
تا زمانی که کاملا درمان شوید و تست عفونت شما و همسرتان منفی شود.
چه قرصی برای عفونت لگن خوبه؟
باید نوع باکتری را تشخیص دهیم تا بتوانیم بهترین آنتی بیوتیک برای عفونت لگن را تجویز کنیم. مثلا در بعضی موارد آزیترومایسین برای عفونت لگن مناسب است اما برای باکتری دیگر موثر نیست.
برای درمان گیاهی عفونت لگن در زنان باید چه بخوریم؟
چیزهایی مثل سیر و زنجبیل که به تقویت سیستم ایمنی کمک می کند، خوب هستند. اما درمان سنتی عفونت لگن در زنان کافی نیست و حتما به درمان پزشکی نیاز دارید. نباید به درمان سنتی و خانگی اکتفا کنید.
اگر شما هم سوالی درباره بیماری های عفونی و التهابی لگن در زنان دارید، می توانید سوالات خود را در بخش نظرات این مقاله بپرسید.
