بعضی از خانمها به دلایل مختلفی مانند عدم رعایت بهداشت، بارداری به دفعات زیاد و … دچار بیماریهایی در ناحیهی رحم و تخمدان میشوند. برای درمان برخی از این بیماریها لازم است این نواحی از نزدیک مشاهده شود تا پزشک بتواند روش درمان مناسبی را برای درمان پیشنهاد دهد. جراحی هایی مثل لاپاراسکوپی رحم و تخمدان، هیسترکتومی رحم و تخمدان و هیسترسکوپی رحم و تخمدان از جمله جراحی هایی است که در درمان بیماری های رحم و تخمدان به کار می روند. لاپاراسکوپی رحم و تخمدان یکی از انواع جراحیهای کم خطر است که در آن برشهای کوچکی ایجاد می شود.،لاپاراسکوب( دوربین) از طریق برشها وارد بدن می شود تا پزشک بتواند قسمتهایی مثل لولههای رحم، روده و مثانه را مشاهده کند. به این ترتیب همزمان میتوان هم بیماری را تشخیص داد و هم برای درمان آن اقدام کرد. برای آشنایی بیشتر با این عمل با ما در این مقاله همراه باشید. برای دسترسی به پاسخ سوالات خود میتوانید از فهرست زیر استفاده کنید.
عمل لاپاراسکوپی رحم و تخمدان چگونه است؟
عمل لاپاراسکوپی رحم و تخمدان برای رفع مشکلاتی مثل حاملگی خارج از رحم، برداشتن تخمدانها یا رحم زنان (هیسترکتومی)، نمونه برداری از تخمکها جهت استفاده از آنها در لقاح آزمایشگاهی، برداشتن کیست تخمدان، بررسی رحم و تخمدان برای اطلاع از وجود سرطان در این نواحی، درمان فیبروم رحمی، درمان آندومتریوز (ضخیم شدن بافت دیوارهی رحم) و … مورد استفاده قرار میگیرد. البته به یاد داشته باشید که لازمه درمان آندومتریوز، تشخیص به موقع این بیماری است.
در عمل لاپاراسکوپی از ابزار لوله مانند باریک و بلندی استفاده میشود که در سر آن دوربینهایی با وضوح بالا تعبیه شده است. برای انجام این جراحی، پزشکان از بیهوشی عمومی برای جلوگیری از احساس درد در بیمار استفاده میکنند. سپس برشهایی در قسمت ناف بیمار برای کار گذاشتن لاپاراسکوب ایجاد میشود. متخصصان برای مشاهده بهتر اعضای بدن، گاز دی اکسید کربن یا اکسید نیتروژن را در ناحیهی مورد نظر منتشر میکنند تا دیوارهی شکم از اعضا جدا شود. با انجام این کار جراحی با دقت بیشتری انجام میشود و پزشک میتواند برای راحتی بیشتر در طول عمل برخی از اعضا را جابهجا کند. در صورت نیاز جراح میتواند برشهای بیشتری را روی بدن بیمار ایجاد کند و از طریق آنها ابزارهای مورد نیاز را وارد بدن بیمار کند. پس از اتمام جراحی گاز منتشر شده در بدن بیمار تخلیه و محل برشها بخیه زده میشود. بسته به شرایط عمل و وضعیت جسمانی بیمار، جراحی ممکن است ۳۰ دقیقه تا ۳ ساعت طول بکشد. پیش از انجام لاپاراسکوپی رحم و تخمدان بهتر است از پزشک خود بخواهید تا دربارهی عمل توضیحاتی برایتان ارائه دهد تا با آمادگی برای انجام آن اقدام کنید.
در صورتی که به لاپاراسکوپی رحم یا تخمدان نیاز دارید، بهتر است این جراحی حساس را نزد پزشکان متخصص انجام دهید. پیشنهاد ما به شما خانم دکتر منیژه جوانمرد خوشدل، متخصص زنان و زایمان است. شما می توانید برای دریافت مشاوره یا رزرو وقت با شماره 77714405-021 تماس حاصل فرمایید.
تفاوت لاپاراسکوپی با جراحی باز
مهمترین تفاوت عمل لاپاراسکوپی و جراحی باز عبارت است از:
اندازه برش و مدت زمان بهبودی
بزرگترین فرق لاپاراسکوپی با جراحی باز در برشهای ایجاد شده است. در جراحی باز برای آنکه پزشک بتواند برای مشاهدهی تمام نواحی دید کافی داشته باشد برش ایجاد شده روی شکم بیمار بزرگتر (تقریبا ۶ الی ۱۲ اینچ) است. هر چقدر اندازه برش بزرگتر باشد باید مدت زمان بیشتری را برای بهبودی آن در نظر گرفت. از طرف دیگر با طولانی شدن مدت ریکاوری، مراقبت از بیمار و زخم او سختتر خواهد بود. این در حالی است که در عمل لاپاراسکوپی رحم و تخمدان، 2 تا 4 برش کوچک به اندازهی نیم الی 1 سانتی متر روی شکم بیمار زده میشود. اکثرا این برشها بخیه نیاز ندارند و با زدن یک چسب یا گیره، خونریزی آنها بند میآید. در نتیجه پروسهی درمان و بهبودی کمتر از جراحی باز خواهد بود.
تفاوت در دقت
در عمل لاپاراسکوپی به دلیل آنکه از دوربین با وضوح بالا برای جراحی استفاده می شود ظرافت و دقت در این روش بیشتر است. در جراحی باز، دید پزشک برای انجام جراحی ممکن است کافی نباشد و ناخواسته به اندامهای مجاور آسیب بزند. در لاپاراسکوپی دستها در انجام عمل دخالت ندارند از این رو آسیب به بافتها به حداقل میرسد.
میزان درد و چسندگی
در لاپاراسکوپی به دلیل کوچک بودن برشها میزان درد و چسندگی کمتر است.
اگر بیمار قبل از انجام جراحی ارزیابیهای لازم را به درستی پشت سر بگذارد و پزشکان و جراحان تخصص کافی در این زمینه را داشته باشند لاپاراسکوپی گزینهی بسیاری بهتری به جای جراحی باز خواهد بود.
قبل از عمل لاپاراسکوپی چه باید کرد؟
پیش از انجام هر کاری بهتر است به دنبال یک پزشک جراح باتجربه در این زمینه باشید. چون لاپاراسکوپی یک عمل منحصربهفرد و حساس است و بروز اشتباهات کوچک در آن ممکن است مشکلات جدی را برایتان به وجود آورد. پس از مراجعه، پزشک، موارد زیر را مورد بررسی قرار می دهد:
بررسی سابقه پزشکی
اگر به بیماری خاصی مبتلا هستید حتما آن را با پزشک خود در میان بگذارید تا او بتواند بهترین تصمیمات را برای شما بگیرد. اطلاع از این سابقه بیماری میتواند در تجویز داروها و یا حتی تصمیم به انجام عمل تاثیرگذار باشد.
ترک سیگار
اگر سیگاری هستید باید بسته به نظر پزشک حدود یک الی دو هفته پیش از عمل سیگار را ترک کنید. سیگار کشیدن گاهی موجب به وجود آمدن مشکلاتی در قفسه سینه شده و خطر بروز عفونت زخم را پس از عمل افزایش میدهد. همچنین ممکن است روند بهبودی بیمار به میزان قابل توجهی کند شود.
احتمال بستری شدن یا نشدن بیمار
توجه داشته باشید که اگر این جراحی فقط برای تشخیص بیماری است نیازی به بستری شدن ندارید و در همان روز میتواند به منزل بازگردید. اما اگر جراحی لاپاراسکوپی به منظور تشخیص و درمان بیماری مورد استفاده قرار می گیرد باید یک شبانه روز در بیمارستان بستری شوید.
تجویز آزمایش
پیش از عمل، پزشک حتما آزمایشهایی را جهت اطلاع از وضعیت عملکرد قلب، ادرار و واحد خونتان تجویز میکند تا از به وجود آمدن مشکلات ناخواسته و پیشبینی نشده جلوگیری کند.
عدم خوردن خوراکی یا نوشیدنی
بسته به شرایط بیمار و عملی که پیش رو دارد معمولا از وی خواسته میشود چند ساعت قبل از جراحی خوراکی و نوشیدنی مصرف نکند.
اعمال روشهای جلوگیری از لختگی خون
گاهی به منظور جلوگیری از لخته شدن خون در پاها از فرد بیمار میخواهند از جورابهای فشردهکننده استفاده کند و یا داروهایی را برای او تجویز می کنند.
مراقبتهای بعد از عمل لاپاراسکوپی
پس از انجام عمل لاپارسکوپی، طی دوره نقاهت باید به نکات زیر توجه کنید:
1- تاثیرات بیهوشی تا ۲۴ ساعت در بیمار وجود دارد، از این رو در این مدت زمان فرد باید از انجام فعالیتهایی مانند رانندگی خودداری کند.
2- پس از آنکه اثر بیهوشی در بیمار از بین رفت ممکن است در محل بخیهها احساس درد و سوزش داشته باشد که امری طبیعی است و پزشک برای او مسکن و دارو تجویز خواهد کرد.
3- همانطور که گفته شد افرادی که تنها برای تشخیص بیماری این عمل را انجام میدهند پس از چند ساعت از بیمارستان مرخص شده و پس از یک هفته میتوانند به زندگی روزانه خود ادامه دهند. اما کسانی که برای درمان بیماری عمل لاپاراسکوپی رحم و تخمدان را انجام میدهند بهتر است فردی همراه آنها باشد و تا چند روز از بیمار مراقبت کند. دورهی بهبود در این دسته از افراد ممکن است ۲ الی ۳ هفته به طول انجامد.
4- در صورت استفاده جراح از بخیههای غیر قابل جذب نیاز است بیمار پس از یک هفته برای کشیدن بخیههای خود اقدام کند.
5- سعی کنید مسکنها و داروهایی که پزشک معالجتان تجویز کرده، به موقع مصرف کنید تا زخمها عفونت نکنند و مشکلساز نشوند.
6- به طور معمول فرد بیمار پس از یک هفته تا ۱۰ روز می تواند رابطه جنسی برقرار کند.
از آنجایی که بیماریهای مربوط به ناباروری زنان با کمک لاپاراسکوپی تشخیص داده می شود به همین خاطر اگر بیماری ای مثل آندومتریوز با این روش تشخیص و درمان شود احتمال بارداری بعد از لاپاراسکوپی بالا می رود.
عوارض عمل لاپاراسکوپی رحم و تخمدان
عمل لاپاراسکوپی رحم و تخمدان عوارض خاصی ندارد با این حال گاهی ممکن است افراد دچار مشکلات زیر شوند:
- آسیب پوستی
- آسیب به برخی از اعضا مانند روده و مثانه
- لخته شدن خون
- بروز عفونت
به خاطر اینکه عمل لاپاراسکوپی کیست تخمدان و رحم کار حساسی است بهتر است برای انجام آن یک پزشک متبحر را انتخاب کنید تا عوارض بعد از عمل کمتری را تحمل کنید.
در صورتی که به لاپاراسکوپی رحم یا تخمدان نیاز دارید، بهتر است برای کاهش عوارض بعد از عمل، این کار را نزد پزشکان متخصص انجام دهید. پیشنهاد ما به شما خانم دکتر منیژه جوانمرد خوشدل متخصص زنان و زایمان است. شما می توانید برای دریافت مشاوره یا رزرو وقت با شماره 77714405-021 تماس حاصل فرمایید.
لاپاراسکوپی رحم و تخمدان برای چه افرادی مناسب نیست؟
عمل لاپاراسکوپی به افراد زیر توصیه نمی شود:
- زنان دارای وزن بالا
- زنان یائسه
- زنان دارای بیماریهای قلبی و عروقی
- مبتلایان به مشکلات تنفسی و ریوی
- افراد دارای سابقهی جراحی شکم (سزارین و …)
این افراد برای رفع مشکلات خود باید از روشهای دیگری استفاده کنند. مهمترین این روشها، دارودرمانی است. برای آنکه دارو بر بدن بیمار تاثیر بگذارد و روند بهبودی کامل شود مدت زمان بیشتری نسبت به عمل لاپاراسکوپی نیاز است. اگر برای تشخیص بیماریهایی مانند آندومتریوز و کیست تخمدان قصد انجام این عمل را دارید، اسکن التراسوند، MRI و اسکن سونوگرافی جایگزینهای مناسبی برای لاپاراسکوپی هستند. اسکن سونوگرافی از بیرون، رحم و تخمدانها را روی صفحهی نمایشگر نشان میدهد و اگر مایل باشید میتوانید عکس آنها را نیز تهیه کنید. همچنین برای تشخیص دقیقتر میتوانید از پزشک خود بخواهید با استفاده از سونوگرافی، رحم و لولههای متصل به آن را از طریق دستگاهی که از راه واژن وارد بدنتان میشود بررسی کند.
سخن پایانی
لاپاراسکوپی رحم و تخمدان یکی از روشهای درمانی موثر محسوب میشود که به منظور تشخیص و درمان بیماریهای رحم و تخمدان مورد استفاده قرار میگیرد. این روش که استفاده از آن ۲۰ الی ۳۰ سال است رایج شده، جاگزین مناسبی برای جراحی باز است. لاپاراسکوپی عوارض کمتری نسبت به جراحی باز دارد و مدت زمان بهبود آن نیز کوتاهتر است. به همین دلیل بسیاری از خانمهایی که مشکلاتی در قسمت رحم و تحمدان خود دارند لاپاراسکوپی را به جراحی باز ترجیح میدهند.
امیدواریم در این مقاله به سوالات شما پاسخ داده باشیم. اگر سوالی درباره لاپاراسکوپی دارید، می توانید از بخش نظرات در زیر این مقاله آن را بپرسید. برای دریافت پاسخ سوالتان به همین صفحه برگردید.