علت درد قاعدگی در زنان و دختران متنوع بوده و میزان درد از خفیف تا شدید متغیر است. درد و گرفتگی زیر شکم می تواند نشانه یک مسئله عادی یا ناشی از یک مشکل جدی باشد.
پس اگر به دنبال پاسخ این سوالات هستید که چرا پریودم خیلی دردناک است و چه کار کنم؛ حتما این مقاله را تا آخر بخوانید. برای دسترسی سریعتر به پاسخ پرسشهایتان می توانید از فهرست زیر استفاده کنید.
این مقاله زیر نظر دکتر منیژه جوانمرد خوشدل، جراح و متخصص زنان و زایمان با سالها تجربه بالینی در تشخیص و درمان اختلالات قاعدگی و مشکلات لگنی نوشته شده است. تخصص ایشان در ارزیابی دقیق دلایل دیسمنوره و برنامه درمانی موثر باعث شده بیماران سریعتر از دردهای قاعدگی خلاص شوند.
کرامپ قاعدگی چیست؟
به گفته دکتر منیژه جوانمرد، کرامپ قاعدگی به انقباضات عضلات رحم گفته میشود که در اثر افزایش پروستاگلاندینها برای خروج بافت رحم در زمان قاعدگی ایجاد میشود.
این انقباضات اگر شدید یا طولانی باشند، میتوانند موجب تهوع، سردرد، کمردرد، خستگی و حتی بینظمی در خواب و تمرکز شوند. البته گاهی هم نشانهای از مشکلاتی مثل اندومتریوز یا فیبروم هستند.
تفاوتهای درد قاعدگی طبیعی و غیرطبیعی
درد پایین شکم در قاعدگی یا دیسمنوره (Dysmenorrhea) طبیعی، معمولاً از یک تا دو روز قبل از پریود شروع میشود؛ در دو روز اول شدت میگیرد و با مسکن یا استراحت کاهش پیدا میکند. اما دردهای غیرطبیعی بیش از سه روز طول می کشند و به مسکن پاسخ نمی دهند.
دردهای غیرعادی ممکن است با تب، تهوع، خونریزی شدید یا درد هنگام رابطه نیز همراه باشند و خبر از بیماریهایی مانند اندومتریوز یا فیبروم رحم بدهند. در این موارد باید به بهترین دکتر متخصص زنان مراجعه کنید تا علت دقیق درد مشخص شود.
6 علت انقباضات شدید رحم در پریودی
انقباضات شدید رحم در دوران پریودی معمولاً نتیجهی واکنشهای هورمونی و التهابی بدن است که گاهی شدت آن فراتر از حالت طبیعی میشود. در ادامه به مهمترین علل انقباضات رحم در پریودی می پردازیم:
1- افزایش بیش از حد پروستاگلاندینها: این ماده شیمیایی باعث انقباض عضلات رحم برای خروج خون میشود، اما وقتی زیاد ترشح شود، درد شدید و اسپاسمهای طولانی ایجاد میکند.
2- اندومتریوز: در این بیماری بافت مشابه آندومتر خارج از رحم رشد میکند و هنگام قاعدگی، ریزش این بافت موجب خونریزی داخلی، التهاب و دردهای عمیق لگنی می شود.
3- فیبروم رحم: میوم یا فیبروم تودههای خوشخیم عضلانی رحم هستند که باعث افزایش فشار و انقباضات دردناک در زمان پریود می شوند.
4- کیستهای تخمدان: برخی از انواع کیست تخمدان، بهویژه نوع عملکردی یا آندومتریوما، میتوانند درد لگنی و انقباضات غیرطبیعی در زمان عادت ماهانه ایجاد کنند.
5- اختلالات دهانه رحم یا چسبندگیهای رحمی: انسداد نسبی جریان خون قاعدگی میتواند موجب افزایش فشار داخلی رحم و دردهای کرامپی شدید شود.
6- عوامل روانی و استرس: اضطراب و استرس موجب افزایش تنش عضلانی و تحریک محور عصبی-هورمونی میشود و شدت درد را بیشتر میکند.
برای تشخیص و درمان درد پریود در شرق تهران می توانید از تخصص دکتر منیژه جوانمرد خوشدل، جراح و متخصص زنان بهره مند شوید. جهت رزرو نوبت با شماره 77714405-021 تماس بگیرید.
روشهای کاهش درد پریود؛ درمانهای خانگی و تخصصی
برای کاهش درد دیسمنوره، با توجه به علت بروز آن، روشهای مختلفی وجود دارد که می تواند شدت اسپاسم رحم و درد ناشی از آن را بهطور محسوسی کاهش دهد. این روشها عبارتند از:
کمپرس گرم: بهترین درمان درد پریود در خانه، گذاشتن کیسه آب گرم یا پد حرارتی روی ناحیه زیر شکم است. این کار جریان خون را افزایش داده و به شل شدن عضلات رحم کمک میکند.
ماساژ و یوگا برای درد قاعدگی: حرکات کششی و تمرینات ملایم لگنی در ورزشهایی مانند یوگا یا حرکات ماساژ باعث ترشح اندورفین و کاهش اسپاسم عضلات پایین شکم میشود.
مکملهای موثر برای درد پریود: مصرف غذاهای غنی از امگا-۳، ویتامین B1 و منیزیم، التهاب و احتباس مایعات را کم میکند و درد شکم را کاهش می دهد.
داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی: ضدالتهابهای NSAID مانند ایبوپروفن و ناپروکسن بهترین مسکن برای درد پریودی هستند. این نوع از ضددردها با مهار پروستاگلاندینهای ترشح شده از رحم، شدت کرامپ قاعدگی را کاهش میدهند.
روشهای پزشکی تخصصی: در صورت درد مقاوم، پزشک ممکن است داروهای تنظیم هورمون یا روشهایی مانند IUD هورمونی را تجویز کند.
اگر گرفتگی شدید شکم در اثر بیماریهایی مانند فیبروم یا اندومتریوز باشد، برای تسکین کرامپ از روشهایی مثل امبولیزاسیون یا لاپاراسکوپی فیبروم، لاپاراسکوپی کیست تخمدان، … استفاده می شود.
برای درمان با روشهای تخصصی درمان فیبروم و آندومتریوز در تهران توصیه می کنیم به بهترین کلینیکهای درمان دیسمنوره در تهران مراجعه نمایید.
بهترین متخصص زنان برای درد پریود در تهران
با مراجعه به بهترین متخصصان زنان برای درمان دردهای غیرعادی قاعدگی، مثل دکتر منیژه جوانمرد خوشدل در تهرانپارس (شرق تهران)، می توانید از ارزیابی دقیق علت درد پریود و درمان آن متناسب با شرایط خود بهره مند شوید.
یکی از مزایای این پزشکان تسلط بر تکنیکهای پیشرفته تشخیصی و درمانی لاپاراسکوپی است که این امکان را فراهم می کند تا با روشهای کمتهاجم، میوم یا اندومتریوز را با کمترین عارضه درمان کنید.
رژیم غذایی مناسب برای کاهش درد قاعدگی
برخی مواد غذایی اثر مستقیمی بر کاهش انقباضات رحم در طول عادت ماهانه دارند. مهمترین غذاهایی که دردهای پریودی را کم میکنند عبارتند از:
ماهیهای چرب (سالمون، ساردین، تن): سرشار از امگا-۳ هستند و با کاهش تولید پروستاگلاندین، شدت کرامپها را کاهش می دهند.
سبزیجات برگسبز (اسفناج، کلمپیچ): منبع عالی منیزیم و آهن بوده و به آرام شدن عضلات و جبران خون از دسترفته کمک میکنند.
میوههای تازه: میوه هایی مثل موز، آناناس و پرتقال سرشار از پتاسیم و ویتامین C هستند و می توانند نفخ و خستگی را در دوران قاعدگی کاهش دهند.
غلات کامل و حبوبات: فیبر بالا و ویتامینهای گروه B به تنظیم قند خون و کاهش تغییرات خلقی کمک میکنند.
چای زنجبیل یا بابونه: هر دو دمنوش خاصیت ضدالتهابی دارند و به تسکین درد و آرامش بدن کمک میکنند.
همچنین، پرهیز از غذاهای فرآوریشده، نمک زیاد، نوشیدنیهای گازدار و کافئین نیز برای تعادل هورمونی و کاهش اسپاسم رحم مفید هستند.
بیشتر بخوانید: تغذیه در قاعدگی
چه زمانی پریود دردناک خطرناک است؟
درد موقع پریود معمولاً طبیعی است، اما نشانههای زیر هشداری برای مشکلات جدیتر هستند و به بررسی پزشکی فوری نیاز دارند:
- درد شدید و طولانی که بیشتر از ۳ روز ادامه یابد یا با مسکنهای معمول کم نشود.
- دردهایی که هر ماه شدیدتر می شوند.
- خونریزی غیرطبیعی مثل پریود بسیار سنگین، طولانی یا با لختههای بزرگ
- خونریزی/لکه بینی بین دورههای ماهانه
- همراه بودن درد با علائمی مثل تب، تهوع شدید، سرگیجه یا درد حین رابطه جنسی
- تأثیر منفی بر زندگی روزمره در کار، تحصیل یا فعالیتهای روزانه
با بروز این نشانهها باید به موقع به پزشک مراجعه و از بروز عوارض طولانیمدت جلوگیری کنید.
برای تشخیص و درمان درد پریود در شرق تهران می توانید از تخصص دکتر منیژه جوانمرد خوشدل، جراح و متخصص زنان بهره مند شوید. جهت رزرو نوبت با شماره 77714405-021 تماس بگیرید.
جمع بندی نهایی
کرامپ رحم در طول قاعدگی به دلیل انقباضات زیاد عضلات رحم ناشی از ترشح پروستاگلاندینها، اختلالات هورمونی یا بیماریهایی مثل اندومتریوز یا فیبروم ایجاد میشود. شدت درد میتواند از خفیف تا شدید متفاوت باشد.
روشهای درمان درد شامل کمپرس گرم، ورزش و تغذیه مناسب و داروهای ضدالتهاب است. اما در صورت درد مقاوم یا نشانههای غیرطبیعی مثل خونریزی سنگین، مراجعه به متخصص زنان برای تشخیص علت دقیق و درمان زودهنگام ضروری است.
سوالات پرتکرار
رایجترین سوالات در مورد کرامپ قاعدگی و درمان آن عبارتند از:
چرا قبل از پریود درد دارم؟
درد قبل از پریود معمولاً ناشی از تغییرات هورمونی در فاز لوتئال و افزایش حساسیت رحم است و میتواند بخشی از سندرم پیش از قاعدگی (PMS) باشد که طبیعی است.
آیا بارداری باعث تغییر درد پریود میشود؟
در دوران بارداری پریود قطع میشود، اما برخی تغییرات هورمونی یا حاملگی غیرطبیعی میتواند درد مشابهی ایجاد کند که نیاز به بررسی پزشک دارند.
آیا اندومتریوز باعث انقباضات قوی میشود؟
بله، اندومتریوز با رشد بافت آندومتر خارج از رحم، موقع پریودی، التهاب و خونریزی داخلی ایجاد کرده و کرامپهای شدید و طولانیمدت را به دنبال دارد.
اگر شما هم سوالی درباره علت انقاباضات رحم در قاعدگی و روشهای کاهش درد آن دارید، در بخش نظرات این مقاله می توانید سوالات خود را از ما بپرسید.
منابع
مطالب این مقاله بر اساس منابع روز معتبر پزشکی مثل Pubmed تهیه شده است.
- Primary Dysmenorrhea: Pathophysiology, Diagnosis, and Treatment Updates
- Efficacy and safety of over-the-counter analgesics for primary dysmenorrhea
- Efficacy of Physiotherapy Treatment in Primary Dysmenorrhea: A Systematic Review and Meta-Analysis
- Dysmenorrhea, a Narrative Review of Therapeutic Options
